بعد فراکتالی در رودخانه های پیچانرودی و ارتباط آن با ضریب سینوسی ( مطالعه موردی : رودخانه مند)

رودخانه به عنوان جزیی از طبیعت همواره کانون توجه بشر بوده است . انسان ها به جهت نیاز به کنترل سیلاب و تامین منابع آبیاری و کشتیرانی مجبور به شناخت رودخانه و بدست آوردن قوانین اصلی حاکم بر رودخانه می باشند. ریخت شناسی رودخانه شامل بررسی شکل هندسی رودخانه در پلان، مشخصات نیمرخ طولی (شیب کانال ) و شکل هندسی رودخانه در مقطع و توپوگرافی بستر می باشد. غالبا ریخت شناسی رودخانه ها با هندسه اقلیدسی همراه بوده و ضرایبی مانند ضریب پیچش در مهندسی رودخانه ها با نگرش اقلیدسی و در مختصات دکارتی محاسبه شده اند. در سالهای اخیر هندسه فراکتالی در مقابل هندسه اقلیدسی، در تعیین خصوصیات هندسی اشیاء در کاربرد های مختلف مورد استفاده قرارگرفته است. در تحقیق حاضر بعد فراکتالی با استفاده از روش شمارش جعبه ای در رودخانه مند در فاصله زمانی 15 ساله از سال 2000 تا 2015 محاسبه شده که بعد فراکتال در محدوده 1/01 تا 1/09 در کل مسیر رودخانه تغییر میکند. همچنین در سه پیچانرود از مسیر رودخانه نیزمقادیر بعد فراکتال محاسبه و با ضریب سینوسی مقایسه شده اند که ضریب همبستگی خوبی در محدوده 0/94 تا 0/99 بین بعد فراکتال با ضریب سینوسی در پیچانرودها به دست امده است.

کلیدواژه ها:

هندسه فراکتال ، ریخت شناسی ، رودخانه پیچانرودی ، روش شمارش جعبه ، رودخانه مند