رهنمودهایی برای طراحی مدارس دوره ابتدایی با رویکرد انعطاف پذیری

شرایط محیطی خصوصا در سنین کودکی و نوجوانی در میزان فراگیری فرد تاثیرگذار است؛ زیرا احساس نزدیکی بیشتری نسبت به خود و دیگران دارد که سبب ایجاد حس اطمینان و تعلق خاطر در او می گردد. شرایط محیط فیزیکی مدارس به دلیل گذران ساعت های زیادی از طول روز کودکان در آن یک عامل مهم تاثیرگذار بر فراگیری کودکان می باشد. یکی از مسایل مهمی که اخیرا در طراحی فضاهای آموزشی به آن پرداخته شده، موضوع انعطاف پذیری فضای معماری است. انعطاف پذیری معماری، یعنی پاسخگو بودن معماری به نیازهای جدید، ضرورتی است که باعث پایداری و کارایی بی شتر بنا در طول زمان می شود. در یک دسته بندی کلی انعطاف پذیری معماری در سه مقیاس خرد، میانی و مقیاس کلان مطرح می باشد. انعطاف پذیری در فضاهای آموزشی دوره ابتدایی اغلب به دلیل افزایش تعداد کاربران، تغییر در روش های آموزشی و یا تغییرات فضایی لازم برای انجام فعالیت های جدید در فضا مورد نیاز می باشد. بر این اساس معماری انعطاف پذیر این فضای آموزشی باید قابلیت انطباق بر عملکردها و رفتارها و فعالیت های مختلف، قابلیت گسترش، قابلیت تفکیک فضایی، قابلیت تلفیق و قابلیت تغییر و تبدیل در آینده را دارا باشد. در این مقاله تلاش شده است تا اصول مهم در طراحی فضاهای آموزشی کودکان دوره ابتدایی در مقیاس خرد و میانی ارایه شوند. روش این پژوهش با شیوه توصیفی تحلیلی و گردآوری مطالب با روش مطالعه متون داخلی و خارجی بوده است. به صورت خلاصه می توان چندعملکردی کردن فضاها، زنده کردن مسیرهای ارتباطی، ایجاد فضاهای فعال در مجموعه، ارتباط میان درون و بیرون، سیالیت فضایی، امکان تخصیص مجدد فضاها، ایجاد کلاس های درس انعطاف پذیر به وسیله محدوده بندی، شکل و سازماندهی و چیدمان را به عنوان راهکارهای طراحی انعطاف پذیر در مدارس دوره ابتدایی بیان نمود.

کلیدواژه ها:

مدارس ابتدایی ، انعطاف پذیری ، فضای آموزشی ، فضای چند عملکردی