رفتار عباسیان با موالی ایرانی در قرون نخستین اسلامی و پیامدهای آن

پس از ورود اعراب به ایران و فتح سراسری آن به دست اعراب، ارمغان آیین جدید برای ایرانیان به این امید که دین جدید عظمت پادشاهی ایران را بر پایه فره ایزدی و طبقات مختلف دینی و درباری، بر پایه تساوی و برابری است آغوش خود را جهت پذیرش دین تازه باز نمودند. اما شیوه جدید زمامداری و پرداخت جزیه و مالیات در کنار القاب و عناوین خاص آنان را در انتظار رهایی از که موقعیت پیش آمده قرار داد. دوره امویان که پایه های آن بر برتری نژادی اعراب و تحقیر غیر عربان بنا نهاده بود، ایرانیان مورد ستم و ازار قرار گرفته و با آنان بسان بندگان و بردگان رفتار می گشت و با القایی همچون موالی و حمراء خوانده می شدند. در این میان ایرانیان از هر فرصتی سود جسته و برای بدست آوردن جایگاهی خاص برای خویش بودن، نخست، جنبش خود را به صورت ادبی و زمانی که از پیشرفت مقصود از این راه مایوس شدند، به تدبیرهای سیاسی و دعوت های سری و پنهانی بر ضد بنی امیه اقدام نمودند. در نهایت دولت بنی امیه ساقط و حکومت بنی عباس جایگزین آن شد ایرانیان به آرزوی خود رسیدند و تحت سلطه حکومت عباسیان، تا حدودی زمام امور را به دست گرفتند و بر دستگاه سلطنت تسلط یافتند. دیگر به نام موالیف اسیر و گرفتار دست تازیان نبودند و حتی موفق به احراز مراتب، درجات و مقاماتی شدند در این مقاله سعی بر آن بوده تا به کمک منابع موجود و مستند به سوالاتی از این دست پاسخ داده شود: شرایط اجتماعی ایرانیان در دوره عباسیان چگونه بود ایرانیان از چه جایگاهی برخوردار بودند شیوه تسامح بین ایرانیان و عباسیان چگونه بود: شیوه تسامح و تساهل عباسیان با ایرانیان از جنبه سیاسی اقتصادی اجتماعی چگونه بود با روش پژوهش کتابخانه ای و فیش برداری سعی در رسیدن به پاسخ منطقی به سوالات مذکور خواهیم بود.

کلیدواژه ها:

ایرانیان (موالی) ، عباسیان ، تسامح ، شرایط سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی ، جایگاه ایرانیان