کنترل خسارت گونه تشی Hystrix indica )Rodentia: Hystricidae) در عرصه های منابع طبیعی

تشی Hystrix indica )Rodentia: Hystricidae) بزرگترین جونده موجود در دنیا است که به انواع گیاهان مثمر و غیر مثمر زراعی و طبیعی می کند، اما بیشترین خسارت این جانور، متوجه مناطق جنگلی است. در سال های اخیر فعالیت و خسارت این جانور در سطح مراتع، مناطق طبیعی و جنگل های طبیعی و تحت حفاظت به ویژه جنگل های بنه به شدت افزایش یافته است و در مناطق مرکزی، جنوب و جنوب شرق ایران که دچار پدیده خشکسالی شدیدی شده، یکی از عوامل اصلی تخریب جنگل های بنه از طریق گرفتن کامل پوست تنه درختان بنه و قطع مسیر آندهای آبکش در تمامی محیط تنه درخت به وسیله تشی است که سایر موارد تخریب این گونه را تحت شعاع قرار داده است. این جانور شب فعال بوده و در روز به ندرت دیده می شود یعنی نسبت به نور گریزان است. برای کنترل تشی در جنگل ها و مراتع بایستی بر مبنای شناخت دقیق از مسایل اکولوژیکی، بیولوژیکی، به ویژه در زمینه ی عادات و رفتار، تولید مثل، زیستگاه، جمعیت و عوامل زیستی و غیر زیستی کنترل کننده آن در منطقه، طرح ریزی و عمل نمود تا بتوان در امر کنترل این جانور موفق بود. بنابراین باید از روش های مکانیکی، فیزیکی، زراعی، شیمیایی، بیولوژیکی و دشمنان طبیعی به صورت تلفیقی استفاده نمود، تا جمعیت این جانور را با توجه به شرایط خاص اکولوژیکی هر منطقه به حد معقول کاهش داد و سپس با حمایت از دشمنان طبیعی آن، تعادل بیولوژیک را در آن منطقه برقرار کرد و در نتیجه خسارت آن را به حداقل رساند. در حال حاضر، رایج ترین روش برای مبارزه با این آفت، ایجاد حصارهایی از نوع توری گابیونی اطراف تنه درختان است. اگرچه سایر روش ها مانند روش های مکانیکی، فیزیکی، شیمیایی و ... رایج است اما کنترل تشی با روش های فعلی علاوه بر مشکلات زیست محیطی، متحمل هزینه های هنگفتی است که تامین آن توسط بخش دولتی امکان پذیر نیست. به همین دلیل، مبارزه با آن عموما در سطوح کوچک و محلی انجام می شود. بنابراین، قبل از اتخاذ هر روشی برای کنترل این گونه شناخت ابعاد مختلف و عوامل موثر در آن، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.

کلیدواژه ها:

تشی ، ترکیبات دور کننده ، تیرام ، بنه ، کنترل تشی