بررسی اثر ترکیبات آللوشیمیایی عصاره آبی اندام های مختلف علف هرز ازمک (Lepidium draba L.) برجوانه زنی و رشد یولاف زراعی (Avena sativa L.)

جهت ارزیابی اثر عصاره آبی اندامهای هوایی و زیرزمینی ازمک بر جوانه زنی و رشد گیاهچه ی یولاف زراعی آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای 1393 و 1395 در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل عصاره آبی اندام های هوایی و زیرزمینی ازمک و مخلوط آنها در نسبتی مساوی با هم و در پنج سطح غلظتی 5، 10، 20، 40 و 80 درصد حجمی بود و برای تیمار شاهد نیز از آب مقطر استفاده شد. بر اساس نتایج آزمایش، عصاره آبی اندامهایمختلف ازمک در غلظتهای متفاوت توانستند خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچه ای یولاف زراعی را بهطور معنیداری (p> 0/01) تحتتاثیر قرار دهند به طوری که با افزایش غلظت عصاره آبی گیاه ازمک، درصد جوانهزنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه و وزنتر ریشه چه و ساقه چه و همچنین تعداد ریشه های فرعی یولاف به طور معنیداری کاهش یافتند. در این آزمایش بیشترین میزان صفتهای مورد بررسی در تیمار شاهد و پس از آن در غلظت پنج درصد عصاره اندامهای مختلف ازمک مشاهده شد و کمترین میزان این صفات نیز در غلظت 80 و 40 درصد عصاره اندامهای مختلف ازمک به دست آمد. غلظت 80 درصد عصاره اندام های هوایی، زیرزمینی و مخلوط آنها، توانست میزان تمام صفات مورد بررسی را تقریبا به صفر کاهش دهد. بر اساس نتایج حاصله از معادله لجستیک سه پارامتره و همچنین بر اساس مقادیر X50، بیشترین تاثیر عصاره آبی به اندام های هوای گیاه ازمک متعلق بود و کمترین تاثیر بر صفات مورد مطالعه به عصاره آبی اندامهای زیرزمینی متعلق بود. نتایج نشان داد که بقایای گیاهی علف هرز ازمک میتواند تاثیرات بازدارندهای بر خصوصیات جوانهزنی و همچنین رشد و نمو گیاهچه یولاف زراعی بگذارد.

کلیدواژه ها:

آللوپاتی ، غلظت عصاره ، ساقه چه ، ریشه چه ، خصوصیات رشدی