بررسی دلایل استقلال بانک مرکزی از دولت، ضرورت ها و چالش ها

در طی 30 سال اخیر، محققان و سیاستگذاران علاقه زیادی به استقلال بانک مرکزی نشان داده اند. به خصوص در دهه 1990 ، بسیاریاز کشورهای جهان قوانین بانکی خود را بروز کرده و به نهادهای پولی و بانک مرکزی آزادی عمل و استقلال اعطا کرده اند. استقلال بانکمرکزی امری ضروری است که با تحقق این مهم، میتواند نظم مطلوبی را در نظام پولی کشور ایجاد کند و کارآمدی سیستم اقتصادی کشوررا افزایش دهد. استقلال بانک مرکزی به معنای جدایی سیاست های پولی از سیاست های مالی در نظام اقتصادی کشور است که این بانک را از حوزه تسلط مطلق دولت رها میکند و در نتیجه، دولت نمیتواند به میل خود و به هر میزانی که تشخیص میدهد به استقراض از بانک مرکزی و انتشار پول به منظور تامین کسری بودجه روی آورد. در چنین نظامی، بانک مرکزی مسیول حفظ ارزش داخلی پول ملی از طریق مقابله با تورم تلقی میشود در حالی که انتظار میرود تعیین ارزش خارجی پول، یعنی نرخ برابری آن در مقابل ارزهای خارجی، به عوامل بازار واگذار شود و یکی از شروط اصلی برای انجام درست این وظیفه، استقلال آن است. شواهد موجود در مورد کشورهای مختلف به ویژه کشورهای پیشرفته، حاکی از آن است که تنظیم رابطه بین بانک مرکزی و دولت، بعضا از اهمیتی معادل و یا بیشتر از روابط بین قوا برخوردار است. استقلال نهاد سیاستگذار پولی به عنوان یک رویکرد موفق در حوزه سیاستگذاری پولی با نتایج مثبت قابل ملاحظه ای در مهار تورم همراه بوده و امروزه در سایه اتخاذ چنین رویکردی، کنترل نرخ تورم در سطوح پایین به یک موضوع حل شده در اقتصادهایدنیا تبدیل شده است.

کلیدواژه ها:

بانک مرکزی ، استقلال ، قوانین پولی ، تورم