بررسی و تحلیل جداره های شهری با تاکید بر زیبایی شناسی صوری.

هدف از این نوشتار؛ استخراج مولفه های موثر بر ارتقای جنبه زیبایی شناسی جداره های شهری است. در گذشته ای نه-چندان دور؛ ساختمان ها نه تنها از جنبه انفرادی و معطوف به خود؛ زیبا، شکیل و مطابق با اصول زیباشناختی بصری طراحی می شدند، بلکه در کمال احترام به بناهای پیرامونی، در زمینه طرح جای می گرفتند. این در حالی است که منظر شهرهای امروز ایران بی نظم، آشفته و نابسامان است و این موضوع، ناشی از هم نشینی ناهمگون و نامتجانس کالبد (فرم، شکل، نما)، فعالیت و فضا (اتفاقات درون شهر) در مقیاسی کلی و در مقیاس های خردتر، ناشی از عدم هماهنگی و تناسب در ترکیب عناصر (اجزا و ارکان) بناهایی است که در کنار یکدیگر شکل گرفته اند و به نمای شهری شکل داده اند. فراموشی جداره و نمای ساختمان ها و شهر به عنوان عضوی از منظر بصری شهر، تلقی و طراحی جداره خارجی ساختمان به عنوان سطح صاف و یکدست به همراه برخی الحاقات تزیینی، نادیده گرفتن و عدم شناخت عناصر تشکیل دهنده آن و ... از دلایل ظهور مسیله مذکور است. عناصر و اجزایی که با نادیده گرفتنشان، کیفیت بصری و زیباشناسانه جداره ها و نماهای ساختمان ها و از آن ره نمای شهری از بین می رود. در پژوهش یاد شده به روش تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع معتبر و جدید کتابخانه ای؛ پس از بیان نظریات مرتبط با زیبایی شناسی و تعاریفی از نما و جداره شهری به عنوان یکی از مولفه های کالبدی منظر شهری؛ اهداف کالبدی و اصول شکل دهی به جداره های شهری با تاکید بر معیارهای زیبایی شناسی صوری، تشریح می گردد. در انتها؛ بر مبنای چهارچوب نظری پژوهش، راهکارهای طراحی جداره های شهری در راستای شکل گیری معیارهای خرد و کلی مطروحه زیبایی شناسی صوری، ارایه می گردد.

کلیدواژه ها:

منظر شهری ، جداره های شهری ، زیبایی شناسی ، زیبایی شناسی صوری