تحلیل اثر زمینه (اقلیم و فرهنگ) بر الگوی خانه های قاجار خوانسار

خانه یکی از مهمترین عناصر معماری شهری است که ساختار کالبدی - فضایی آن در فرهنگ های مختلف هماهنگ با تعریفی است که آن فرهنگ از انسان دارد. در هر منطقه خانه ها با ویژگی های خاصی ساخته می شدند که این نشان از تفاوت در دیدگاه ها، فرهنگ، اقلیم و مسایل سیاسی و اقتصادی است. امروزه در شهر خوانسار چندین خانه ی شاخص تاریخی وجود دارد که با وجود نقش، تنوع و ویژگی های خاص، تاکنون مطالعات کاملی بر آن ها انجام نگرفته است. با توجه به ارزش های تاریخی، در معرض تخریب قرارگرفتن آن ها و به واسطه ی تغییر شیوه ی زندگی، و نیز مهاجرت، بررسی این خانه ها حایز اهمیت است. از آنجا که اکثر خانه های تاریخی این منطقه متعلق به دوره ی قاجار است، لذا در این مقاله به بررسی این خانهها پرداخته خواهد شد. هدف این نگارش، تحلیل اثر زمینه (اقلیم و فرهنگ) بر الگوی خانه های قاجار خوانسار در جهت بازشناسی ارزش ها و ترجمان آن، جهت کاربرد در معماری مسکن معاصر است. در این پژوهش، پس از جمع آوری اطلاعات میدانی و کتابخانه-ای، با روش تطبیقی - تحلیلی به بررسی خانه های قاجاری خوانسار پرداخته شده است. نتایج حاصل از مطالعات نشان می دهند که علی رغم تنوع در فرم خانه ها، اصولی ثابت در ساختار آن ها وجود دارد که از مسایل زمینه ای نشات گرفته است، و این اصول می تواند در طراحی خانه های جدید نیز مد نظر طراحان باشد. همچنین مشخص شد که خانه های خوانسار با مشخصات معماری اقلیم معتدل و نیمه-سرد کوهستانی و نیز دید و منظر، عمدتا هم درونگرا ساخته شده اند و هم برونگرا.

کلیدواژه ها:

خانه های خوانسار عصر قاجار ، ساختار کالبدی - فضای معماری ، اقلیم ، فرهنگ