شناخت و تدقیق انگاشت های کلیدی و موثر در سیر تکاملی معماری و شهرسازی ایران

پژوهش های زیادی در خصوص تعیین ارزش کالاهای فرهنگی صورت گرفته است . اما با این حال هنوز ابهامات زیادی نسبت به تعیین ملاک های ارزش آفرین در کالاهایی با عمر مفید طولانی و پرهزینه همچون یک بنای معماری وجود دارد. این پژوهش ضمن یافتن ریشه های فرهنگی معماری معماری ایرانی به عنوان یک کالای فرهنگی ، شاخصه ها و مولفه های مهم کیفیت در معماری را مشخص نموده و ضمن اولویت بندی و اهمیت گذاری آنها میتواند در سطح جامعه تخصصی و عمومی مطرح گردد . همچنین این شاخصه ها می تواند نظام ارزشیابی معماری ایران را دچار تحول جدی نموده و در سطح ارزش گذاری معماری معیارهای کیفی را جایگزین معیارهای کمی بهای تمام شده ساختمان نماید . در پژوهش حاضر، با توجه به ویژگیهای بسیار متنوع موضوعی و بر مبنای مشورت های فراوانی که در این خصوص انجام پذیرفت از روش تحقیق کیفی برای تولید سند پیشنهادی چشم انداز معماری ایران استفاده گردد . نظریه برخاسته از داده ها، با شیوه تحقیق استقرایی و اکتشافی به ما در حوزه های موضوعی گوناگون امکان می داد تا بجای اتکا به تیوری های موجود و از پیش تدوین شده، اقدام به تدوین نظریه جدید نماییم . این نظریه مبتنی بر گزاره ها به نحوی نظام مند و بر اساس داده های واقعی تدوین میشد . نظریه ای که از این طرح تحقیق حاصل آمد مبتنی بر داده های مستندی است که به نحوی سیستماتیک گردآوری شده است.و پس از تحلیل و ساختار سازی منسجم به راهبرد های نهایی دست یافت. معماری آینده ما با ویژگی های مهمترین تحول اجتماعی و فرهنگی ایرانیان تحت عنوان انقلاب اسلامی هماهنگی و همخوانی داشته و در جستجوی تحقق حیاط طیبه انسانی در فضای معماری خواهد بود. این معماری دارای سه خصلت جمال ، جلال و کمال بوده و دارای مضامین و پیامهای ارزشمند خواهد بود . از این رو معماری آینده ایران بسیار زیبنده ، متناسب ، زاینده ، تربیت گر جامعه ، ایجاد گر تعاملات انسانی ، متعهد و آرامش بخش و با نشاط در کل و جزء خواهد بود . خانه نقطه آغاز تحول معماری است و باید محیطی آرامش بخش و با نشاط و مامن ارزشهای معنوی باشد و موجب پایداری روحی و جسمی و سازگار با محیط است. برای رسیدن به معماری مطلوب ، بازکاوی و استفاده از غنای معماری اسلامی را در دستور کار خود قرار داده و در مواردی همچون این مباحث از مفاهیم و ارزشهای آن استفاده کامل خواهد شد مفاهیمی همچون : حجاب و حریم ، روابط انسانی و همسایگی ، الگوهای کامل فضایی ، سیالیت ، تاریخ ، مفاهیم. از جمله مختصات مهم یک چشم انداز فراگیر ، ارتباط سیستماتیک و موثر میان نهادهای آموزشی ، اجرایی و نظارتی می باشد . همچنین با توجه به اهمیت برنامه ریزی های کلان شهری در صحت توسعه کیفی و کمی شهر ها و روستاهای کشور ، پیشنهاد می گردد ساختار تدوین طرحهای جامع ، تفصیلی و هادی روستایی منطبق با چشم انداز کلان معماری کشور انجام پذیرد و در این راستا توجه جدی تری به هویتهای فرهنگی و اقلیمی مناطق مختلف کشور مبذول گردد .

کلیدواژه ها:

هجوم فرهنگی تمدن غرب ، مولفه های بومی و سرزمینی ، شاخص های فرهنگی ، نظام ارزش گذاری کیفی معماریتولید کیفی ساختمان و معماری ، نظام نوین ارزیابی کیفی