نگرشی بر نقش ویژگی های الگوی رودخانه ای هیرمند در مسایل و اختلافات مرزی ایران و افغانستان

ژیوپولیتیک گرایشی از جغرافیای سیاسی است ،که از بازی قدرت مبتنی بر داشته های جغرافیایی ودر سطوح ملی،محلی،منطقه ای و جهانی بحث میکند. در عین حال جنوب شرقی ایران به عنوان کوتاه ترین مس یر دسترس ی هارتلند قدیم و جدید به ابهای ازاد جهان از اهمیت ویژه ای برخوردار است و از سوی دیگران ان بخش از ایران که کشور را درمقام چهار راه تمدن ومحل تلاقی محورهای مواصلاتی غرب به شرق و شمال به جنوب جزیره جهانی قرارداده است جنوب شرقی ایران است.که حساسترین منطقه ریملند را تشکیل داده واز اهمیت ژیو استراتژ یک،ژیوپولیتیک و ژیو اکونوم یک همزمان برخوردار است. انزوای جغرافیای نسبت به بدنه اصلی کشور و ترک یب قوم ی مذهب ی منطقه و همجوار ی ان با دوکشور افغانستان وبویژه پاکستان که هردو در حوزه فرهنگ وتمدن ایرانی قرار داشته ومرز سیاسی انها از نوع تحمیلی است و بر مرز فرهنگی منطبق نیست ،به منطقه نوعی ظرفیت واگرایی داده که هر از چند گاه با دخالت هدفدار د یگر باز یگران مزاحمت هایی را برای ایران فراهم میکند. این تحقیق به منظور بررسی ظرفیت ژیوپولیتیکی جنوب شرقی ایران و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است. نتایج حاصل نشان میدهد این منطقه به واسطه جایگاه ژیواستراتژیک خود از ظرف یت ژیوپولیتیکی بسیار بالایی برخوردار است و چنانچه حکومت از این ظرفیت در جهت توسعه منطقه و کشور بهره برداری کند، میتواند نقش ارزنده ای در ازدیاد وزن ژیوپولیتیکی ایران داشته باشد و این ظرفیت به کشور امکان بازیگری در سطح منطقه وجهان راخواهد داد. بدیهی است ظرفیت موصوف درهماهنگی با کنسرت جهانی امکان ظهور وبروز خواهد یافت، والا مثل بسیاری از ظرفیتهای کشور نه تنها در جهت منافع ملی عمل نمیکند بلکه انرا ازبین نیز خواهد برد.

کلیدواژه ها:

ژیوپولیتیک ، موقعیت ژیواستراتژیک ، ژیوپولیتیک دسترسی ، وزن ژیوپولیتیکی ایران