بررسی تزیینات حسینیه مدرسه سلطانیه شیراز (حسینیه مشیر)

حسینیه مشیر به دلیل شاخص بودن پلان و ساختار معماری و همچنین تزیینات و کتیبه نگاری نفیس آن به شماره 910 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. تاریخ اتمام ساخت حسینیه مشیر سال 1293 ق است و به نظر می رسد در زمان رونق خود دارای اجزایی چون سردر ورودی، ورودی، هشتی، راهرو یا دالان سرپوشیده، کفشکن، اتاق گوشواره، ایوان، تالار یا شاهنشین، اتاق ها در دو طبقه، سفره خانه، مطبخ، صحن حیاط، صفه دایره ای شکل و زیرزمین بود. تزیینات وابسته به معماری مانند آجرکاری، کاشی کاری، حجاری، نقاشی روی چوب، گچ بری، و آینه کاری در آن اجرا شده است. مهمترین دلیل انتخاب این بنا برای ثبت در فهرست آثار ملی، کاشی نگاره و کتیبه ارزشمند آن است که با توجه به تاریخ ساخت آن که به احتمال زیاد متعلق به سال 1310 ق است و در ردیف اولین نقاشی های دیواری است که در دوره های بعد منبع الهام نقاشان محلی و ترویج نقاشی قهوه خانه ای و گرایش های هنری مشابه آن در تهران و برخی از شهرستان های بزرگ بوده است. کاشی نگاره حسینیه مشیر شامل نه مجلس است که در دو ردیف اجرا شده. بود ردیف پایینی که موضوعات آن دنیوی و زمینی است مربوط به روز عاشوراست و ردیف بالایی به موضوعات پس از مرگ اشاره دارد. بعد از فوت مشیر و تغییر کاربری حسینیه به مدرسه در سال 1306 ق تغییراتی در این عمارت به خصوص در این بنا داده شده بود بعد از تعمیرات این بنا در اختیار آموزش و پرورش استان فارس قرار گرفت و از آن به عنوان دبیرستان استفاده شد ولی با این وجود در مراسم خاص همچنان مراسم تعزیه در آن اجرا می شد. تا آنکه در سال 1366 ش بر اثر حادثه آتش سوزی در این بنا، اتاق های غربی ایوان، شمالی، و حیاط تخریب شد. روش بکار رفته در این پژوهش اسنادی و میدانی است. نتیجه حاصل از پژوهش نشان می دهد که کتیبه ها و کاشی نگاره های حسینیه مدرسه مشیر دارای مفاهیم مذهبی (اسماء الهی، وقایع کربلا و...... ) می باشند.

کلیدواژه ها:

حسینیه ، مدرسه ، مشیر ، کتیبه ، تزیینات