تزیینات سفال لعابدار نقش برجسته در آرامگاه های تیموری مجموعه شاه زنده سمرقند

در هنر اسلامی، تزیین ابزاری نیرومند جهت نمایش و انتقال اندیشه ها و مفاهیم است. در این هنر، تزیینات از جنبه ی ظاهری و زیبایی شناختی فراتر بوده و ابزارای جهت بیان مفاهیم معنوی هستند. در پژوهشهای معماری اسلامی، توجه به تزیینات وابسته به آن، اهمیت ویژهای دارد. معماری ایران در دورهی تیموری، به درجهای ممتاز رسید. بسیاری از پژوهشگران مهمترین مساعدت تیموریان به معماری ایران را، رواج تزیینات کاشیکاری معرق میدانند. این تزیین علی رغم پرهزینه و وقت گیر بودن آن، به دلایلی چون تنوع رنگ، استحکام و زیبایی مهمترین تزیین در معماری تیموری به شمار میرود. یکی از تزیینات معماری تیموری که کمتر مورد استفاده قرار گرفته است، تزیینات سفال لعابدار نقش برجسته است که پیشینه ی آن، به پیش از دورهی تیموری بازمی گردد. این تزیین در مجموعه شاه زنده سمرقند در سه آرامگاه تیموری تقلق آقا، شادی ملک آقا و امیرزاده به صورت گسترده در قسمت ورودی بناها مورد استفاده قرار گرفته است. اغلب نقشمایه ها، هندسی و گیاهی میباشند، آبی روشن بوده و تابع قواعد تکرار و تقارن هستند. این تزیینات در بناهای تیموری اندکی اجرا شده است.

کلیدواژه ها:

معماری تیموری ، سفال لعابدار برجسته ، شاه زنده