تاثیر یون های منیزیم و کلسیم در محلول نمکی بیلارد بر مدت زمان تحرک اسپرم قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss, Walbaum 1792)

امروزه برای القای تحرک اسپرم قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) در شرایط مصنوعی از محلولهای فعال کننده نمکی مختلفی استفاده می گردد. با این وجود کارایی چنین محلول هایی همراه با ابهاماتی نیز همراه بودهاست. پژوهش حاضر بر این اساس به مطالعه تاثیر غلظت یون های کلسیم و منیزیم همراه با pH در محلول نمکی بیلارد بر میزان تحرک اسپرم قزل آلای رنگین کمان پرداخت. محلول های آزمایشی هر یک با سه تکرار با اضافه نمودن 1، 2 و 3 میلی مول کلسیم و منیزیم به محلول بیلارد تهیه شدند. سه تیمار دیگر نیز تنها با تنظیم میزان pH در محلول بیلارد برابر 8، 8/5 و 9/5 با کمک سود سوزآور آماده شدند و در نهایت تحرک اسپرم قزل آلای رنگین کمان در تیمارهای آزمایشی تعیین و با محلول بیلارد به عنوان تیمار شاهد مقایسه گردید. تحرک اسپرم قزل آلای رنگین کمان در تمام تیمارهای آزمایشی به شکل معنیداری بیش از تیمار شاهد بود. بیشترین مدت زمان تحرک اسپرم با 6/7±105/0 ثانیه در محلول نمکی حاوی 1 میلی مول کلسیم به دست آمد، در حالی که کمترین میزان تحرک با 4/50±31/33 ثانیه در تیمار شاهد (محلول بیلارد) ثبت گردید. همچنین کلسیم بیش از سایر متغیرهای مطالعاتی بر تحرک اسپرم قزل آلای رنگین کمانتاثیرگذار بود، هرچند که تفاوت معنی داری در میزان تحرک اسپرم بین تیمار 3 میلی مول کلسیم و 3 میلی مول منیزیم دیده نشد. مطالعه تاثیر pH بر مدت زمان تحرک اسپرم قزل آلای رنگین کمان نیز نشان داد که با افزایش pH شاهد یک روند نزولی در مدت زمان تحرک اسپرم خواهیم بود. بالاترین تحرک اسپرم در pH برابر 8 و کمترین مدت زمان تحرک اسپرم نیز در pH برابر 9/5 به دست آمد. یافته های این پژوهش نشان داد که اصلاح محلول های فعال سازی اسپرم با کمک یون های دو ظرفیتی کلسیم و منیزیم همراه با تنظیم میزان اسیدیته در هنگام تکثیر میتواند به بهبود کارایی تکثیر و افزایش درصد لقاح در کارگاه های تکثیر قزل آلای رنگین کمان منجر گردد.

کلیدواژه ها:

، ، Oncorhynchus mykiss ، کاتیون های دو ظرفیتی ، تحرک اسپرم ، اسپرماتوکریت