بررسی و تحلیل نقاشی های کاخ کریم خانی در دو دوره ی زندیه و قاجاریه بر اساس آنالیزهای آزمایشگاهی

دیوارنگاری و از جمله نقاشی روی دیوار هنری است که در ایران قدمتی دیرینه دارد. در میان هنرهای زندیه مهم ترین آن تزیینات نقاشی به ویژه نقاشی دیواری است که کاخ کریم خانی، بیشترین و زیباترین تزیینات در زمینه نقاشی را داراست. پس از انقراض زندیه و روی کار آمدن قاجار تزیینات کاخ آسیب فراوان دیدند و برخی از آن ها به زیر لایه های قاجاری رفتند. در مقاله حاضر که طی آن تفاوت دیوارنگاری کاخ کریمخانی در دو دوره زندیه و قاجاریه بررسی گردیده است، دیوارنگاری بدون در نظر گرفتن شیوه کار که شامل انواع سبک ها و شیوه های اجرای نقش اندازی بر دیوار است در نظر گرفته شده است . از این حیث نمونه برداری از چند مکان در کاخ کریم خانی از روی نقاشی های هر دو دوره صورت گرفت و به آزمایشگاه فرستاده شد. بر اساس آنالیزها به این نتیجه رسیده شد که نقاشی های زند و قاجار کاخ کریم خان در ساختار رنگی به جز اندکی موارد تفاوت آشکاری با هم ندارند و تفاوت اساسی میان این دو دوره در زیر سازی ساختار بستر و چسباننده های آن است که بر نمود اثر نیز تاثیر داشته است. دلیل عمده تفاوت آثار هنری زند و قاجار کاخ به عوامل محیطی بستگی دارد. محیطی زندیه، محیطی سرشار از شور و نشاط با روحیه ای باز و قوی هنرمندان بوده است، در حالی که در کمتر از 3 الی 4 دهه بعد که آثار قاجاری جای آثار زندی را می گیرند ، دیگر از آن روحیه و محیط شاد خبری نبوده است.