تجزیه علیت عملکرد و اجزاء عملکرد دانه در نخود سفید Cicer arietinum L

با توجه به روند رو به رشد جمعیت و نیاز روزافزون بشر به غذا، لزوم اصلاح گیاهان زراعی در جهت تامین غذا بیش از پیش آشکار می شود. بطوریکه مهمترین هدف اصلاح نباتات را در حال حاضر می توان افزایش عملکرد گیاهان زراعی تحت شرایط مختلف محیطی و تامین امنیت غذایی برای تمامی مردم جهان دانست. نخود سفید در رژیم غذایی انسان به عنوان تامین کننده مهم پروتیین ژنوتیپ نخود در قالب بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات دیم کرمانشاه به اجرا درآمد در طول فصل رشد و بعد از برداشت از صفات تعداد ساقه های اصلی و فرعی، ارتفاع بوته تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه و عملکرد دانه یادداشت برداری به عمل آمد. با استفاده از رگرسیون گام به گام مناسب ترین مدل برای عملکرد دانه تشکیل شد، سپس با استفاده از روش تجزیه علیت، همبستگی ژنوتیپی بین صفات باقیمانده در مدل، به اثرات مستقیم و اثرات غیر مستقیم تفکیک گردید. عملکرد دانه در شرایط دیم با صفات تعداد غلاف در بوته و تعداد دنه در بوته همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 1% دارد همچنین همبستگی منفی و معنی داری بین عملکرد و تعداد ساقه اصلی در سطح احتمال 1% و وزن صد دانه در سطح احتمال 5% مشاهده شد با توجه به همبستگی ژنوتیپی و نیز تجزیه علیت، تعداد غلاف در بوته با اثر مستقیم 1/3 مهمترین جزء موثر بر عملکرد تشخیص داده شد. اثر مستقیم تعداد دانه در بوته، تعداد ساقه های اصلی و وزن صد دانه منفی بود.

کلیدواژه ها:

تجزیه علیت ، نخود سفید ، همبستگی ، عملکرد و اجزاء عملکرد