بررسی عوامل تعیین کننده نوآوری (مطالعه موردی کشورهای D8)

دانش و نوآوری در توسعه و پیشرفت کشورها، به خصوص کشورهای در حال توسعه نقش عمده ای دارد. به این صورت که دانش و نوآوری می تواند ابزارهای لازم برای مقابله با مشکلات خاص کشورهای در حال توسعه را در اختیار آنها قرار دهد. علاوه بر این با وجود رقابت های جهانی برای ورود به بازار و از طرف دیگر محدودیتهای جهت افزایش ظرفیت تولید، ضرورت توجه به نوآوری وخلاقیت را به عنوان یکی از عوامل موثربر بهبود بهره وری و رشد اقتصادی روشن می کند. نوآوری یکی از اساسی ترین اجزای جریان توسعه اقتصادی می باشد زیرا در دنیای فعلی کشورهای موفق آنهایی هستند که بتوانند نوآوری فنی رابه تولیداقتصادی تبدیل کنند. عدم موفقیت بسیاری از کشورهای توسعه نیافته ریشه در تفکر آنها نسبت به توسعه از طریق گسترش صادرات مواد خام و محصولات کشاورزی و صنعتی دارد. اما اقتصادهای پیشرفته آنهایی هستند که نظامی مؤثر برای تبدیل دانش و نوآوری به ظرفیت تولید اقتصادی دارند لذا هدف این مطالعه بررسی عوامل تعیین کننده نوآوری در کشورهای D8 طی دوره 2005-1990 می باشد. شواهد بیانگر آن است که در برخی از کشورهای مورد مطالعه از جمله اقتصاد ایران برخلاف کشورهای توسعه یافته شاهد انفجار اطلاعات، انفجار انتظارات، د ربرهه ای از زمان نیز شاهد انفجار جمعیت؛ اتخاذ سیاستهای نسنجیده انبساطی پولی و مالی و به عبارت دیگرانفجار تقاضا در جامعه و ... می باشیم ولی از سوی دیگر شاهد شکاف عمیق تکنولوژیکی با دنیای توسعه یافته، فقدان مدیریت علمی و شایسته سالاری، فقدان توجه به مولفه های جدید تولید (از جمله نوآوری، فناوری اطلاعات و ارتباطات و سرمایه انسانی کارآمد) و در عوض توجه جدی به مولفه های قدیمی تولید ( نیروی کار ساده و سرمایه فیزیکی) ، انحراف قیمت نسبی عوامل به نفع عامل سرمایه و ارز و به ضرر عوامل جدید تولید (فعالیتهای تحقیق و توسعه، فناوری اطلاعات و ارتباطات و حتی نیروی کار ساده) در مقایسه با کشورهای توسعه یافته و اقتصادهای موفق موردمطالعه (مالزی و ترکیه ) می باشیم. که این امر موجب اتکا به مزیت نسبی طبیعی و فقدان ایجاد مزیت نسبی اکتسابی در راستای اقتصاد دانش محور گردیده است.