نقش جوانان د رجریانهای مهاجرتی و عرضۀ نیروی کار استان تهران

مقاله حاضر برگرفته از نتایج مطالعاتی است که در چارچوب یکی از طرحهای پژوهشی دانشگاه تهران با وان «بررسی جریانهای مهاجرتی استان تهران و اثر آن بر ساختار سنی و عرضه نیروی کار در سالهای 1365-1355 و 1375-1365 » انجام یافته است . این پژوهش با هدف بررسی جریانهای مهاجرتی استان و آثار آن از نظر عرضه نیروی کار به مهمترین آثار دیگر مهاجرت از جمله رشد فزاینده جمعیت شهری استان تهران، تغییر جهت مهاجرتهای گسترده به این استان و در نتیجه سرعت گرفتن آهنگ رشد جمعیت شهرهای کوچک و روستاهای استان، بروز پدیده سفرهای درونی و حرکتهای چرخشی و تغییر در نوع حرکتهای مهاجرتی نیز پرداخته است. این مقاله با استفاده از نتایج بررسی مذکور تلاش کرده است تا به نقش جوانان در جریانهای مهاجرتی این استان بپردازد. اغلب مطالعاتی که طی دهه های گذشته انجام شده است نشان داده اند که جوانان کمتر از 30 سال سهم بسزایی درمهاجرت دارند و چون مشارکت این گروه در فعالیتهای اقتصادی بطور قابل توجهی از سایر گروهها بیشتر می باشد. عمدتاً به عنوان منبع مهمی در افزایش عرضه نیروی کار قلمداد شده اند. رویکرد عمده در بررسی اثر مهاجرت این گروه اینگونه بوده است که افزایش ناشی از مهاجرت جوانان در حجم نیروی کار در مقصد به ا شغال بخش بزرگی از فرصتهای شغلی، کاهش دستمزد واقعی و افزایش سطح بیکاری منجر شده است. در حالیکه پاره ای از نظریه ها و مطالعات تجربی براین امر صحه گذارده اند که حضور مهاجران در مقصد می تواند عامل مهمی در افزایش فرصتهای شغلی باشد. بنابراین افزایش عرضه نیروی کار همیشه به معنی افزایش بیکاری نیست. در هرحال به علل متعددی ازجمله ساختار سنی جوان و برتری انگیزه های اقتصادی درجریانهای مهاجرتی، سهم جوانان درمهاجرت و افزایش عرضه نیروی کار بسیار تعیین کننده است. این اثر در استان تهران بطور خیره کننده ای برجسته تر است. مطابق بررسی های انجام شده، جوانان 15 تا 29 سال هم در جریانها مهاجرتی و هم در افزایش عرضۀ نیروی کار سهم بزرگی دارند بطوریکه حدود نیمی از کل مهاجران، در جریان تبادل جمعیتی این استان، و بیش از یک سوم از جمعیت فعال استان را این گروه تشکیل داده اند. میزان مهاجرت خالص ( اثر مهاجرت) این گروه حدوددوبرابر کل جمعیت است.