بررسی و نقد آراء تفسیری درآیات 23 و 24 سوره کهف با تاکید بر نظر تفسیری سید مرتضی (ره)

اکثر ما به خواست و مشیت خداوند متعال اعتقاد داریم و ته دلمان مطمینیم که بدون خواست و اراده خداوند متعال برگیاز جای نمی جنبد و قدمی از قدم برداشته نمی شود ولی در مقام عمل گاه این اعتقاد متعالی را فراموش می کنیم و به جایتکیه بر یاد و خواست خداوند متعال بر خود و منیت خود تکیه می کنیم. و این یعنی عملی محکوم به شکست!خداوند متعال خطاب به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرماید: ولا تقولن لشیء انی فاعل ذلک غدا الا ان یشاء الله (سوره کهف/23 و 24) (هرگز نگوید من فردا فلان کار را انجام میدهم، مگر اینکه خدا بخواهد). یعنی: هرگاه از تصمیم به انجام کاری در آینده سخن میگویی، حتما تکیه بر مشیت خدا کن و جمله ان شاء الله ، اگر خدا بخواهد را فراموش مکن. اشاره به اینکه مشیت الهی مافوق همه ی مشیت ها است و تا او چیزی را اراده نکند واقع نمی شود . واضح است که این سخن ناظر به مشیت غالب خداوند است که میتواند هرکس را از وصول به هدفش بازدارد و اگر آزادی به انسان داده برای آزمایش وامتحان و تربیت و تکامل است و مفهوم آزادی اراده، هرگز سلب قدرت از خدا نیست . اینجاست که هم ادب سخن و همتوجه به واقعیت ها، ایجاب میکند که انسان جمله اگر خدا بخواهد را هرگز در برنامه های خود فراموش نکند. انسان اگر مومن باشد، هرگز خود را مستقل و مستغنی از او نمی بیند، هرگز مغرور نمی شود، و بر مرکب خودخواهی سوار نمیگردد، همان گونه که در برابر انبوه مشکلات، گرد غبار یاس و نومیدی بر آینه ی قلب او نمی نشیند و در برابر حوادث سختزانو نمی زند؛ چرا که او مشیت الهی را بالاتر از همه چیز می داند!با گفتن ان شاء الله به عمل خود ارزش می نهیم و جهتش راخدایی می کنیم و این یعنی نتیجه را به خدا واگذار کردن و نهراسیدن از آنچه در پیش است.

کلیدواژه ها:

قرآن ، مشیت الهی ، تفسیر ، سید مرتضی ، اعمال انسان ، آیات 23 و 24 سوره کهف