کاربرد هندسه هیدرولیکی در تعیین مقاطع پایدار در رودخانه ها

در مهندسی رودخانه تعیین مقاطع پایدار و ناپایدار از اهمیت بسیاری برخوردار است. یکی از متداول ترین روشهایی که برای تشخیص پایداری و ناپایداری مقاطع استفاده می شود روش همپوشانی مقاطع عرضی می باشد. بکارگیری این روش نیازمند اطلاعات مربوط به چندین سال آماری می باشد که در کشور ما معمولاً با کمبود اطلاعات مواجه هستیم. همچنین برداشت آنها، بسیار هزینه بر است بنآبراین استفاده از روشی که نیاز به داده های فراوان نداشته باشد، بسیار مفید و مقرون به صرفه خواهد بود. در این مقاله روآبط هندسه هیدرولیکی موضعی برای مقاطع عرضی رودخانه هایی در حوزه آبریز دریاچه ارومیه و کشکان رودخانه آجی چای و صوفی چای بدست آمده اند. پس از معرفی اجمالی دیاگرام b-f-m ، نواحی مختلف این دیاگرام به سه بخش پایدار، نیمه پایدار و ناپایدار تقسیم بندی شده اند. این دیاگرام با رسم مقادیر توانهای هندسه هیدرولیکی بر روی یک دستگاه مختصات مثلثی بدست می آید. هر مقطع عرضی بصورت یک نقطه در دیاگرام b-f-m رسم و با استفاده از مشخصات نواحی تقسیم شده، وضعیت پایداری و ناپایداری این مقطع، مشخص شده است در انتها این روش با روش طبقه بندی رودخانه های طبیعی Rosgen1994 مقایسه شده است . تمام مقاطعی که با استفاده از روش Rosgen1994 پایدار هستند با بکارگیری روش دیاگرام b-f-m هم پایدار می باشند.

کلیدواژه ها:

هندسه هیدرولیکی ، دیاگرام b-f-m ، پایداری رودخانه ، طبقه بندی رودخانه