ساخت پرسشنامه بومی سنجش دینداری با رویکرد سلامت اجتماعی

دین به عنوان عاملی تاثیر گذار در نوع نگرش انسان به خود، دیگران، محیط پیرامون و هدف زندگی، تاثیر فراوانی بر همه ابعاد زندگی بشر دارد. علیرغم این اهمیت، تعریف حوزه، مفاهیم و تعیین مولفه های دین با ابهامات نظری و روش شناختی روبرو است. تهیه ابزار اندازه گیری معتبر و روا نخستین و مهمترین گام در حوزه سنجش دینداری می باشد. هدف اصلی این پژوهش ساخت، اعتبار یابی و روایابی ابزار سنجش دینداری با رویکرد سلامت اجتماعی می باشد. مطالعه صورت گرفته از نوع ابزارسازی می باشد که در نمونه 500 نفری شهروندان 18 سال به بالای مناطق 22 گانه شهر تهران با استفاده از روش های نمونه گیری تصادفی و طبقاتی و متناسب با جنسیت، سن و پهنه محل سکونت جامعه هدف، اجرا شده است. بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، هفت عامل انجام عبادات، پرهیز از منهیات، هدایت دیگران، رعایت حق فرادست، حق همتا و زیردست، رفتار آشکار و رفتار ناپیدا (جمعا شامل21 سوال)، تبیین کننده 65.6 درصد از واریانس کل دینداری می باشند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی (0.08= RMSEA، 0.869=GFI ، 0.907= CFI) از برازش مناسبی برخوردار بودند. همبستگی مثبت و معنادار بین دینداری و سلامت اجتماعی نیز رویکرد سلامت اجتماعی پرسشنامه را تایید می کند. همسانی درونی (83.=α) و همسانی در طول زمان ابزار نشان می دهد پرسشنامه نهایی 21 سوالی دینداری از پایایی قابل قبولی برخوردار است. با توجه به نتایج بدست آمده، پرسشنامه محقق ساخته دینداری ایجاد شده، از روایی سازه و پایایی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن برای سنجش دینداری جوامع اسلامی استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

دینداری ، سلامت اجتماعی ، روایی سازه ، همسانی درونی ، پایایی در طی زمان