ارزیابی آسیب پذیری شبکه حمل و نقل عمومی با رویکرد پدافند غیر عامل (نمونه موردی حمل و نقل عمومی شهر کرج )

امروزه توجه به رویکرد پدافند غیر عامل در برنامه ریزی شهری یکی از موضوعاتی است که برای مقاوم سازی ساختار ها و کاهش هر گونه اسیب دارای اهمیت می باشد. شبکه ارتباطی حمل و نقل عمومی نیز به عنوان یکی از بخش های مهم زیر بنایی شهر ها، نقش اساسی در ایجاد ارتباط میان مکان ها و موقعیت های مختلف را دارد. این خصوصیت مهم باعث شده که هر گونه آسیب به این شبکه فعالیت های مختلف در شهر را تحت تاثیر قرار داده و مختل نماید، به همین دلیل از جمله زیر ساخت های کلیدی مورد توجه دشمن در زمان جنگ و تهدیدات محسوب می گردد. نزدیکی شهر کرج به کلان شهر تهران و واقع شدن بر سر راه مهمترین شاهراه های ارتباطی کشور و همچنین نزدیکی به کانون های مختلف صنعتی و خدماتی موجب موقعیت ویژه برای این شهر شده است لذا توجه به رویکرد پدافند غیر عامل در کاهش هر گونه اسیب و یا مخاطره به ساختار حمل ونقل این شهر امری ضروری است. در این پژوهش به منظور ارزیابی اسیب پذیری شبکه حمل و نقل عمومی شهر کرج و ارایه راهکار برای کاهش آسیب پذیری از روش تحلیلی و توصیفی استفاده و گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و مصاحبه و تکمیل پرسشنامه توسط متخصصان می باشد. به این صورت که پس از معرفی معیار ها ی پژوهش با استفاده از روش دلفی هر کدام از معیار ها توسط کارشناسان اهمیت دهی و اولویت بندی گردید و نتایج حاصل از ان با استفاده از تحلیل و AHP با استفاده از نرم افزارEXPERT CHOICE با توجه به میزان اسیب پذیری هر معیار و زیر معیار ها امتیاز دهی و وزن دهی گردید نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد از بین معیار های مطرح شده مکان یابی ایستگاه ها و پایانه ها و پراکندگی آنها به گونه ای که بیشترین فاصله را از مراکز حساس و حیاتی داشته باشند (با وزن 0/0434)، دسترسی نیر وهای امداد و نجات و اتشنشانی در صورت وقوع هر گونه حادثه ( با وزن 0/065)، موازی سازی و بدل سازی برای پل ها و تقاطع ها و پنهان سازی ایستگاه ها و پایانه ها ( با وزن 0/043) و همچنین فرهنگ سازی برای عموم مردم برای رعایت اصول ایمنی و چگونگی برخورد در هنگام هر گونه حادثه (با وزن 0/988) دارای بیشترین اهمیت در جهت جلوگیری از اسیب پذیری می باشند و در همین راستا پیشنهادات و راهکارهایی به منظور کاهش آسیب پذیری و جلوگیری از خسارات ناشی از حملات نظامی و یا اسیب های طبیعی ارایه گردید.

کلیدواژه ها:

پدافند غیر عامل ، شهر کرج ، اسیب پذیری ، روش دلفی ، روش AHP