پیش نمونه ها

ما انسان ها توانایی بالایی در مقوله بندی داریم . می توانیم هزاران مقوله مختلف بسازیم ، مقولاتی که می توانند بسیار ظریف و یا بسیار کلی باشند.مقوله بندی انعطاف پذیر نیز هست ، به این معنا که می توانیم مقوله ها را تغییر داده تا تجربه های جدید را با آنها وفق دهیم و در صورت نیاز مقوله های جدید بسازیم .ما فقط چیز های را مقوله بندی نمی کنیم که در جهان خارج هستند .بلکه چیزهایی را که در ذهن نیز هستند را طبقه بندی می کنیم .مانند زمان هایی که در باره افکار و ایده ها ، ترس یا امید صحبت می کنیم .مقوله بندی ، شناخت غیر زبانی ما را تحت تاثیر قرار می دهد .توانایی ما برای فعالیت در جهان فیزیکی و اجتماعی به مقوله بندی دقیق چیزها ، فرایند ها ، روابط اجتماعی و دیگرانس ان ها وابسته است .مقوله بندی در زبان نیز از جهات گوناگون حایز اهمیت زیادی است.می توان به واژه ها به منزله اسامی مقوله ها نگاه کرد.دانستن واژه درخت به این معنا است که می توان هر چیزی را که در مقوله درخت می گنجد ، درخت نامید .از طرف دیگر ، خود زبان نیز مقوله بندی می شود .فرایندی در ذهن بشر وجود دارد که کار برقراری ارتباط بین کاربران یک زبان را بر عهده می گیرد .و به کمک نشا نه هایی در زبان شناسی مفهوم پیش نمونه را برای بدست آوردن مولفه هایی قابل فهم از میان شماری از مولفه ها انجام می دهد.مفهوم پیش نمونه بنیانی برای مفاهیم دیگر است که زبان فاقد آن ، طبیعی محسوب نمی گردد.لذا ، صاحب نظران در طی تاریخ زبان شناسی نظریه هایی ارایه دادند که در حوزه های مختلف مطالعات زبانی ( واج شناسی – رده شناسی ) مطرح شد تا پاسخگوی ساخت انتزاعی و جهانی باشد .بعد از این که ویتگنشتاین ( ( 1958 مبانی نظری مقوله بندی کلاسیک ارسطویی را مورد نقد قرار داد و نشان داد که شرایط لازم و کافی نمی توانند مبنای مقوله بندی قرار گیرند و باید از مشابهت خانوادگی برای توضیح و تبیین پدیده ی مقوله بندی استفاده کرد ، رش ( ( 1975 نیز نشان داد که مقوله های مختلف عینی ساخت درونی دارند و بهترین نمونه یا واضح ترین نمونه یک مقوله ، پیش نمونه آن است و آن مقوله حول محور این پیش نمونه شکل می گیرد. در این مقاله سعی بر این است تا از دیدگاه معنا شناختی به بررسی پیش نمونه ها ، یکی از چند جهانی های معنایی پرداخته شود

کلیدواژه ها:

نظریه پیش نمونگی ، پیش نمونه ، مقوله سازی ، معنی شناسی شناختی ، جهانی معنایی