اثر آللوپاتی تاج خروس ریشه قرمز (Amaranthus retroflexus L.) روی پنبه رقم ورامین با استفاده از روش های رج بندی

مقدمه: بیش از 90 درصد پنبه کشت شده در سراسر جھان، منبع اصلی فیبر نساجی و ھم چنین برای تولید روغن از دانه پنبه استفاده می شود. بنابراین پنبه گیاھی است که به طور گسترده کشت می شود و به دلیل داشتن فیبر و روغن ارزش اقتصادی مھمی دارد. رشد علف ھای ھرز مھاجم قوی و فعالیت آللوپاتی تاج خروس ریشه قرمز به آن ھا اجازه می دھد تا به شدت با دیگر گیاھان رقابت کنند و به طور قابل توجھی باعث کاھش عملکرد کیفیت محصول پنبه می شوند. ھدف اصلی این تحقیق بررسی اثرات آللوپاتی تاج خروس روی گیاه زراعی پنبه در دو شرایط مزرعه ای و آزمایشگاھی با استفاده از روش رج بندی بود .مواد و روش ھا: مطالعه مزرعه ای در قالب طرح پایه بلوک ھای کامل تصادفی با 9 تیمار (زمان ھای سبز شدن تاج خروس شامل زمان ھای: ھم زمان با سبز شدن پنبه، زمان دو برگی پنبه و زمان چھار برگی پنبه و با تراکم ھای 3 و 6 و 12 بوتھ تاج خروس در ھر مترمربع) و سه تکرار و مرحله آزمایشگاھی در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار (شاھد، 20، 40، 80 و 100 درصد غلظت ھای عصاره ی ریشه و برگ تاج خروس) و سه تکرار انجام شد. نتایج: آنالیز اولیه در نرم افزار به روش DCA (آنالیز متعارف نااریب) انجام شد و به دلیل اینکه طول گرادیان در هر دو بخش از عدد 3 کم تر بود از روش تجزیه مولفه ھای اصلی (PCA) استفاده شد. نتایج پژوھش بخش مزرعه ای حاکی از این بود که شاخص سطح برگ، بیوماس برگ، وزن بیست قوزه و عملکرد پنبه ھمبستگی منفی و بالا با ارتفاع، بیوماس ساقن، تعداد قوزه پنبن ھمبستگی منفی و کمی دارد. نتایج بخش آزمایشگاھی نشان داد غلظت عصاره با درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و تعداد جوانه ھا ھمبستگی منفی بالا دارد. نتیجه گیری: با توجه به کاھش خصوصیات جوانه زنی، ویژگی ھای رشد و عملکرد پنبه در حضور علف ھای ھرز،کنترل علف ھرز تاج خروس ریشه قرمز در مزارع پنبه از ابتدای رشد ضروری است. بر طبق نتایج بدست آمد می توان از روش ھای رج بندی با شناسایی مھم ترین عوامل تاثیرگذار بر رشد کمی و کیفی پنبه، به منظور ایجاد رویکردھای صحیح مدیریتی در جھت اصلاح و احیای اراضی کشاورزی تحت تاثیر علف ھای ھرز اقدام نمود.

کلیدواژه ها:

بیوماس ، دگر آسیبی ، طول گرادیان ، همبستگی