عکس العمل بنیه و سختی بذر دو گونه یونجه یکساله به تنش خشکی و محلول پاشی ریزمغذی های آهن و روی

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و محلول پاشی آهن و روی بر دو گونه یونجه یک آزمایش)، Medicago. scutellata cv Comertial) و) Medicago. polymorpha cv Serenaساله مزرعهای به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجراء گردید. تیمارهای محلولپاشی شامل:آب مقطر (تیمار شاهد)، آهن از منبع کلات آهن، روی از منبع کلات روی و آهن+ روی و تیمارهای تنش خشکی شامل : 1 -تیمار شاهد (بدون تنش 412 میلیمتر) 2 -قطع آبیاری در مرحله 50 درصد گلدهی (198 میلیمتر ) 3- قطع آبیاری از رسیدگی اولین غلاف از پایین (358 میلیمتر) و 4 -قطع آبیاری 10 روز قبل از گلدهی (124 میلیمتر) در نظر گرفته شدند. تیمارهای خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلیکول(6000-PEG (با پتانسیلهای اسمزی 3 ،-6 -و 9 -بار پلیاتیلنگلیکول و آب مقطر(تیمارشاهد) جهت برآورد مقاومت گیاهچهها در برابر تنش خشکی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج آزمونهای آزمایشگاهی نشان داد که میزان آهن بذر در تیمار محلولپاشی آهن و آهن + روی بترتیب 68 و 13 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت. میزان آهن بذر گونه اسکوتلاتا 181 میلیگرم در کیلوگرم کمتر از گونه پلیمورفا و مقدار روی بذر 10 درصد بیشتر از گونه پلیمورفا بود. همبستگی منفی و معنیداری بین روی و آهن در بذر 62/0=‐r (حاصل گردید. برهمکنش گونه و محلولپاشی در سطوح مختلف تنش خشکی ** ( نشان داد که مقدارآهن بذر در گونه اسکوتلاتا درتیمارهای 2 ،3 و 4 تنش خشکی، به ترتیب 8 ،6 و 33 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. درصد سختی بذر در تیمارهای 2 ،3 و 4 تنش خشکی در مزرعه، بترتیب در تیمارهای محلولپاشی روی، آهن + روی و آهن + روی 28 ،30 و 22 درصد برآورد گردید. میزان رشد گیاهچه با افزایش پتانسیل اسمزی از 3 -نسبت به تیمار 9 -بار تحت شرایط تیمار محلولپاشی آهن + روی تولید شده بودند نسبت به بذرهای تولید شده ذر شرایط تیمار شاهد 5/0 تا 15 برابر افزایش یافت. هرچند که افزایش پتانسیل اسمزی از 3 -به 6 -بار تیمار محلولپاشی آهن + روی، وزن خشک ریشه چه در گونه اسکوتلاتا را نسبت به تیمار شاهد 48-10 درصد افزایش داد. وزن خشک ساقهچه با افزایش پتانسیل اسمزی از 3 -به 9 -بار در تیمار محلولپاشی آهن + روی نسبت به شاهد 20 تا 60 درصد افزایش یافت. میزان بنیه گیاهچه در تیمارهای محلولپاشی آهن + روی نسبت به تیمار شاهد و سایر تیمارهای محلولپاشی 5/1 تا 3 برابر بود. بطور کلی تیمارهای محلول پاشی آهن + روی و آهن نسبت به سایر تیمارها تولید بذرهای با توانایی بنیه بالا و تحمل بیشتر در شرایط خشکی نمودند.

کلیدواژه ها:

یونجه یکساله ، ریزمغذی های آهن و روی ، بنیه بذر ، سختی بذر ، میزان رشد گیاهچه