بررسی تاثیر کاربرد سویه های همزیست ریزوبیومی و کود نیتروژن بر میزان کلروفیل برگ ، عملکرد دانه و اجزای عملکرد در سه رقم لوبیا (.haseolus vulgaris L3)

به منظور بررسی تاثیر سویه های مختلف ریزوبیومی شامل دو سویه 133، 116 و ترکیب آنها (133 و 116) به همراه مصرف و عدم مصرف کود شیمیایی نیتروژن (شاهد) بر روی خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک سه رقم لوبیا شامل بهمن ، درخشان و صیاد آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در سه تکرار در سال زراعی 1389 اجرا شد. صفات مورد بررسی شامل عملکرد دانه ، تعداد غلاف در بوته ، تعداد دانه در غلاف ، وزن صد دانه ، درصد پروتیین دانه ، میزان کلروفیل a و b و پروتیین برگ بودند. تیمار تلقیح باکتری با سویه 116 بیشترین مقدار عملکرد دانه (44.91 گرم در بوته ) را تولید کرد. رقم بهمن با تلقیح ترکیب دو سویه 133 + 116 بیشترین تعداد غلاف در بوته (57.9 غلاف در بوته ) را نشان داد. رقم صیاد با تیمار بدون تلقیح و تلقیح با سویه 116 به ترتیب با متوسط 28.07 و 28.05 درصد بیشترین مقدار پروتیین دانه را نسبت به سایر ترکیبات تیماری تولید نمودند. با توجه به معنی دار شدن اثرات متقابل ارقام لوبیا و تیمارهای کاربرد ریزوبیوم برای تمامی صفات مورد بررسی ، مقایسه میانگین برای شناسایی بهترین ترکیب تیمارها انجام گرفت ، که در حالت کلی رقم صیاد با تلقیح سویه 116 بیشترین مقادیر عملکرد اقتصادی و سایر صفات مرتبط را نشان داد و به عنوان بهترین ترکیب بجای استفاده از کود شیمیایی نیتروژن می تواند معرفی شود. یکی از شاخص های خوب برای تعیین وضعیت گیاه از نظر میزان تثبیت نیتروژن ، میزان پروتیین برگ است که این صفت در تیمارهایی که حاوی کلروفیل برگ بالاتری بودند وضعیت مطلوب تری داشت . رقم درخشان توام با تلقیح سویه 116 به طور متوسط بیشترین مقدار پروتیین برگ (27.68 درصد) را نسبت به سایر ترکیبات تیماری نشان داد، همچنین بیشترین مقادیر کلروفیل a و b برای رقم درخشان با تلقیح سویه 133 مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

ارقام لوبیا ، سویه های ریزوبیوم ، کلروفیل و پروتیین برگ ، عملکرد دانه