اثر رژیم آبیاری بر عملکرد دانه، اجزاء عملکرد و برخی خصوصیات جوانه زنی سورگوم دانه ایSorghum bicolor رقم کیمیا

کمبود آب یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. با این وجود اطلاعات اندکی در مورد اثرات کمبود آب بر کیفیت بذور تولیدی موجود می باشد. این آزمایش به منظور بررسی اثرات سطوح آبیاری بر خصوصیات کمی و کیفی سورگوم دانه ای رقم کیمیا انجام گردید. آزمایش به صورت بلوکهای کامل تصادفی و کاملا تصادفی با 4 تکرار به ترتیب در مزرعه تحقیقاتی و آزمایشگاه تحقیقات بذر گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم زراعی و دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1385 انجام پذیرفت . چهار سطح آبیاری شامل آبیاری کامل (شاهد)، آبیاری تا مرحله گلدهی ، آبیاری مرحله خمیری شدن دانه ها و آبیاری تا مرحله 8 برگی به عنوان سطوح تیمار آزمایشی آبیاری در نظر گرفته شدند. مصرف متعادل آب طی مراحل نمو همراه با بهره مندی بیشتر از امکانات محیطی با افزایش طول دوره رسیدگی در شاهد در ارتقاء کمی محصول نقش بسزایی داشت و در کلیه صفات کمی اندازه گیری شده تیمار شاهد بالاترین سطح را برخوردار بود. قطع آبیاری در مرحله 8 برگی و عدم آبیاری تا پایان فصل رشد موجب کاهش شدید عملکرد و اجزاءآن گردید و در کلیه صفات کمی اندازه گیری شده پایین ترین میزان را نشان داد. سطوح متفاوت آبیاری اگر چه تغییرات کمی قابل ملاحظه ای را در تعداد، اندازه و عملکرد بذور موجب گردید. لیکن بر خصوصیات کیفی بذور (درصد جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه ) تاثیری نداشت و اختلاف معنی داری بین شاهد و سایر سطوح تیمارآبیاری در این صفات مشاهده نگردید. با توجه نتایج بدست آمده در این تحقیق به نظر می رسد که کمبود آب تاثیر مستقیمی بر فعالیت متابولیکی بذور نداشته باشد. هر چند کمبود آب می تواند اثرات منفی بر عملکرد دانه و اجزاء عملکرد اعمال نماید.

کلیدواژه ها:

سورگوم دانه ای ، سطوح آبیاری ، عملکرد و اجزاء عملکرد ، خصوصیات کیفی