کنکاشی بر تحولات نظام شهری با تاکید بر تبدیل روستا به شهر ( مورد پژوهش: خراسان شمالی )

یکی از راهبردهای مهمی که در نیم قرن اخیر برای مقابله با عدم تعادل منطقه ای ناشی از رشد فزاینده شهرهای بزرگ مورد توجه قرار گرفته است، تقویت شهرهای کوچک و میانی درنظام شبکه شهری است . بر این اساس هدف اصلی این تحقیق بررسی و تحلیل اثرات تبدیل روستا به شهر و نقش آن در تحولات نظام شهری در استان خراسان شمالی درطی نیم قرن اخیر(دوره 1335 تا ( 1390 است. پژوهش حاضر بر اساس ماهیت و روش انجام تحقیق جزو تحقیقات توصیفی- تحلیلی می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از شیوه تجزیه و تحلیل کمی با تکیه بر مدل ها و تکنیک های برنامه ریزی منطقه ای استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که روند کلی ارتقای روستا به شهر در طی سرشماری سال های 1335 تا 1375 (پیش از تقسیم استان خراسان بزرگ) روندی تدریجی بوده است اما از سالهای 1375 و پس از اجرای تقسیمات سیاسی استان مبنی بر تقسیم استان خراسان بزرگ به سه استان، روند تبدیل روستا به شهر در هر سه استان روندی صعودی و رو به رشد داشته است؛ به طوریکه در طی 5 دوره متوالی سرشماری( سال های 1335تا (1375، روستاهای ارتقا یافته به شهر در استان خراسان شمالی به تعداد 8 شهر و در دو دوره آخر سرشماری(سال های 1385تا (1390 تعداد روستاهای ارتقا یافته به شهر تعداد 10 شهر بوده است. همچنین سهم فرآیند تبدیل روستا به شهر در افزایش خالص جمعیت شهری استان خراسان شمالی رقمی کم تر از 5 درصد میزان افزایش کل بوده است. با وجود این روستاهای تبدیل شده به شهر توانسته اند تاثیر مثبتی در بسامان سازی فضایی جمعیت و تعدیل نظام سکونتگاهی منطقه داشته باشند.

کلیدواژه ها:

خراسان شمالی ، تبدیل روستا به شهر ، نظام شهری ، بسامان سازی فضایی