اثر بخشی مدل اطلاعات،انگیزش و مهارتهای رفتاری بر میزان پیروی و کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2

زمینه: پژوهش های متعدد، مدل اطلاعات-انگیزش و مهارت های رفتاری (IMB) را الگویی جامع جهت ارتقاء پیروی معرفی نموده اند؛لذا هدف از پژوهش نیمه آزمایشی حاضر تعیین اثربخشی این مدل بر میزان پیروی و کنترل قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بود.روش کار: 72 نفر از بیماران دیابتی نوع 2 عضو انجمن پیشگیری و مهار دیابت مازندران به شیوه نمونه گیری داوطلبانه در دسترسانتخاب و سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل در دو گروه 36 نفره جایگزین شدند. آزمودنی ها علاوه بر سنجش در سهمرحله پیش آزمون، پس آزمون (یک ماه بعد) و پیگیری ( سه ماه بعد)با استفاده از پرسشنامه اطلاعات-انگیزش و مهارت های رفتاریمرتبط با پیروی بیماران دیابتی (DPAIMB)، مقیاس های پیروی کلی (GAS) و اختصاصی (SAS)، از نظر ارزیابی تاثیر مداخله بر میزان قند خون، آزمایش (HbA,c) خون از آن ها به عمل آمد. گروه آزمایش طی چهار جلسه ی 80 دقیقه ای در گروه های 9 نفره، مداخلهروانی – آموزشی را بر اساس مدل IMB دریافت کردند و گروه کنترل از مداخلات معمول انجمن به همراه مشاوره حمایتی روان شناس برخوردار بودند. برای تحلیل داه ها از آمار توصیفی، تحلیل کوواریانس ،ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: پس از مداخله میانگین نمرات پیروی کلی و اختصاصی به طور معنا داری بیشتر از گروه کنترل بود (P<0/05). همچنین همدر پیروی کلی و هم در پیروی اختصاصی اطلاعات با انگیزه و انگیزه با مهارت های رفتاری مرتبط بود و از این طریق پیروی را تحت تاثیرقرار می داد. هر چند که میانگین نمرات HbA,c در گروه آزمایش پس از مداخله نسبت به گروه کنترل از کاهش بیشتری برخوردار بود، اما از تفاوت آماری معنی داری برخوردار نبود. نتیجه گیری: به نظر می رسد مداخله بر اساس مدل IMB به عنوان یک مداخله موثر در ارتقاء پیروی و کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 اثر بخش بوده و بخشی از درمان و مراقبت جامع به ارایه دهندگان خدمات سلامت توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

پیروی ، مدل اطلاعات-انگیزش و مهارت های رفتاری ، HbA ، c ، بیمار دیابتی نوع 2