پهنه بندی و تحلیل توسعه کارست با استفاده از روش تلفیقی فازی - سلسله مراتبی در حوضه پاوه

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,219

فایل این مقاله در 5 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

GEOO05_091

تاریخ نمایه سازی: 7 اسفند 1396

چکیده مقاله:

مناطق گستردهای از سرزمین های خشک و غیریخچالی سیارهی زمین با سازندهای کربناته مستعد کارست پوشیده شده و کمابیش 20 تا 25 درصد جمعیت کره ی زمین، بیشتر یا به طورکلی زندگیشان به منابع آب کارست وابسته است (فوردوویلیام، 2007). تشکیلات کربناته کارستی حدود 11 درصد از مساحت ایران را می پوشاند. در زاگرس حدود 90 درصد از سنگ ها را سنگ های کربناته تشکیل می دهد (افراسیابیان، 1377). با توجه به وسعت زیاد سازندهای کربناته در ایران و اهمیت آن از جنبه های مختلف (فرهنگی، اقتصادی، علمی و ...) به ویژه ازنظر تامین منابع آب، انجام هر پژوهشی در این زمینه ضروری است. در مناطق کارستی، آب جمع شده در حفره های بسته ی کارستی یا فروچاله ها از راه های چاله فروکش به طور مستقیم به مجراهای زیرزمینی نفوذ می کند. این آب با گذشتن از خاک و پوشش های حفاظتی آلوده ی دیگر، بدون هیچ تصفیه ای درزمانی کوتاه وارد آبخوان های کارستی می شود. مورفولوژی کارست نقش مهمی در ارزیابی حساسیت آبخوان های کارستی دارد (پلن، 2003). یکی از جنبه های پژوهشی سیستم کارست، بررسی حساسیت سیستم کارست و تهیه ی نقشه حساسیت کارست است. حساسیت سیستم کارست از دو دیدگاه، یکی آلودگی منابع آب کارست از راه دخل و تصرف انسان در حوضه ی آبگیر چشمه های کارستی، به ویژه در کارستهای مرتفع و دیگری انجام پهنه بندی خطر ازنظر احداث تاسیسات و زیرساخت های انسانی، بررسی می شود. شکل های کارستی معمولا در سه دسته: اگزوکارست (واقع در قسمت سطحی سنگ), اپی کارست (زیرسطحی) و اندوکارست (زیرزمینی) طبقه بندی می شوند. نقشه های ژیومورفولوژی اغلب ویژگیهای اگزوکارست را نشان میدهند شکل های سطحی اساس توسعه و ساختار آبخوان اپی کارست اند. اپی کارست در بالاترین سطح سنگ کارست ظاهر می شود در آن نفوذپذیری با توجه به شکافتگی و کارستی شدن زیادتر است و نسبت به توده سنگ زیرین توزیع یکنواخت تری دارد. ضخامت این منطقه بین ده ها سانتیمتر و ده ها متر است. کارکرد هیدرولیکی اصلی اپی کارست ذخیره آب و تمرکز جریان است. (کلیمچوک 1997; مانجین، 1975).

نویسندگان

ابوالقاسم گورایی

استادیار ژیومورفولوژی دانشگاه تهران

عادل رسولی

دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژیومورفولوژی، دانشگاه تهران

یاسمن جلالی

دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژیومورفولوژی، دانشگاه تهران