تاثیر سیستم چرای کوتاه مدت بر برخی ویژگی های ریخت شناختی گیاهی در مراتع سارال کردستان

یکی از روشی های سنتی شناخته شدهٔ چرای دام در مراتع سارال کردستان شگلی داری است. مطالعهٔ حاضر با هدف بررسی تاثیر این سیستم چرایی بر برخی ویژگیهای ریخت شناختی گیاهی در سالهای 89 و 90 انجام شد. قبل از اغاز فصل رویشی سال 1385 اقدام به محصور کردن قطعهای نیم هکتاری در محدوده ای معرف از مرتع در سامان زردوان شد. در هر یک از این دو سال بخشی همگن با داخلی قرق انتخاب و از ورود دام به این بخشها نیز جلوگیری شد. سه گونهٔ کلیدی BrOmuS Ferula haussknekhtii Cephalaria kotschyi Qtomentellus ویژگیهای ریخت شناختی قطر کوچک و بزرگ یقه، قطر کوچک و بزرگ تاج و ارتفاع پنج تا 10 پایه شد. برای تجزیهٔ آماری دادهها از تجزیهٔ مرکب با طرح پایهٔ کاملا تصادفی نامتعادل استفاده شد. تمامی مراحل تجزیهٔ داده ها از جمله مقایسهٔ میانگین آنها به روش دانکن انجام شد. در گونهٔ B.tomentellus ویژگیهای میانگین قطر تاج و ارتفاع بجز مرحلهٔ رویشی تحت تاثیر شرایط سال و شرایط چرایی قرار نگرفتند و میانگین قطریقه حتی در مراحل مختلف رویشی نیز یکسان بود. در گونهٔ .C kotSchyi جز ویژگی ارتفاع، دو ویژگی دیگر تحت تاثیر تغییرات سال قرار نگرفتند. در گونهٔ F.haussknekhtii دو ویژگی میانگین قطر تاج و ارتفاع این گونه نسبت به شرایط سال و چرای دام تغییر کردند و میانگین قطر یقه نسبت به شرایط چرایی تحت تاثیر قرار گرفت. دو گونهٔ B.tOmentelluS و C. KOtSchyi در برابر چرای دام مقاومتر از گونهٔ F. hauSSknekhtii بودند. میتوان نتیجه گیری کرد که چرای دام در این سیستم سنتی آثار منفی قابل توجهی بر دو گونه از سه گونهٔ کلیدی نداشت.

کلیدواژه ها:

سیستم چرایی ، شگلی داری ، دام ، ویژگیهای ریخت شناختی ، قرقی