ارزیابی زیستی گونه های میوه ده جنگلی با روشهای خط نمونه، شمارش صددرصد با و بدون ثبت موقعیت مکانی درختان در جنگل های ارسباران

هدف این مطالعه، ارایه فهرست اولویت بندی شده فرآورده های غیر چوبی گونه های چوبی جنگل های ارسباران از نظر زیستی می باشد. این مطالعه در حوزه آبخیز ایلگنه چای منطقه ارسباران انجام شد. این حوزه به دلیل تعداد روستاهای جنگل نشین، بالا بودن نسبی سطح جنگل نسبت به سطح کل حوزه، تنوع تیپ ها و گونههای جنگلی به عنوان حوزه آبخیز معرف منطقه انتخاب شد. دادههای زیستی مانند تعداد در هکتار به کمک روش های مختلف آمار برداری خط نمونه، شمارش صددرصد بدون ثبت و با ثبت مختصات UTM درختان دارای فرآوردههای غیر چوبی برداشت شد. علاوه بر این، میانگین میوه تولیدی گونه های مختلف با استفاده از شمارش میوهها و توزین میوههای رسیده اندازه گیری شد. به منظور بررسی رابطه گونه های دارای فرآورده - های غیر چوبی و تیپهای جنگلی، تحلیل همبستگی دو رشته ای نقطه ای انجام شد. سپس، فرآوردههای غیر چوبی بر اساس شاخص های زیستی در مقیاسی حوزه آبخیز اولویتبندی گردید. نتایج نشان داد 17 گونه تولید کننده فراورده غیر چوبی در منطقه وجود دارد. سه گونه ی زغال اخته، نسترن و آلوچه جنگلی در اغلب (بیش از 70 درصد) 13 تیپ جنگلی منطقه مورد مطالعه یافت می شود و بیشترین فراوانی تعدادی را دارند. ظرفیت برداشت پایدار در سطح لکههای پراکنش مورد مطالعه، 52 تن در سال می باشد. اولویت بندی زیستی گونه های تولید کننده فراوردههای غیر چوبی نشان داد که سه گونه ی گردو، آلوچه جنگلی و زغال اخته به ترتیب بالاترین اهمیت را در سطح منطقه دارا میباشند. استفاده از پتانسیل پایدار میوه های تولیدی جنگل در چارچوب طرحهای مدیریتی منابع جنگلی، جنگلی کاری و غنی سازی لکههای جنگلی با استفاده از مهمترین گونه - های تولید کننده فرآوردههای غیر چوبی می تواند برای افزایش میزان تولید در سطح جنگل های منطقه کمک نماید. مطالعات بیشتری لازم است تا تمامی محصولات غیر چوبی منطقه شامل فراوردههای غیر میوه ای گونه های چوبی و فراوردههای غیر چوبی گونه های غیر چوبی بررسی گردد.

کلیدواژه ها:

اولویت بندی زیستی ، تولید میوه تک درخت ، عملکرد فراوردههای غیر چوبی ، گونه های تولید کننده فراورده های غیر چوبی