بررسی پتانسیل استحصال در منطقه آب باران زرین دشت استان فارس

پژوهش حاضر در استان فارس، شهرستان زرین دشت به منظور بررسی پتانسیل استحصال آب باران برای کشت با ایجاد ریز حوضه اجراشد. برای انجام پژوهش تعداد 12 کرت مربع شکل هر یک به مساحت 9 متر مربع با چهار تیمار شامل شاهد (زمین دستنخورده)، ایجاد جوی و پشته، پوشش خاک رس و ترکیب جوی و پشته و پوشش خاک رس در 3 تکرار، بر روی زمینی با شیب 3 درصد بعنوان سطوح آبگیر احداث گردید. در انتهای شیب چالهای تعبیه و ظرفی برای جمعآوری رواناب قرار داده شد. رواناب جمعآوری شده از هر کرت بعد از هر واقعه بارش اندازه گیری گردید. نتایج مقایسه میانگین رواناب اندازه گیری شده در تیمارهای مختلف در طی چهار واقعه بارش که منجر به تولید رواناب شد، در طی سال آبی 94-1393 نشان داد که تیمار شاهد دارای بیشترین میانگین تولید رواناب به میزان 75/0 میلیمتربوده است و حداکثر میانگین ضریب رواناب مربوط به تیمار شاهد و برابر 6/5 درصد محاسبه گردید . علیرغم اینکه انتظار می رفت که استفاده از پوشش رس و ایجاد جوی و پشته در سطح خاک، باعث افزایش رواناب شود اما به علت دستخورده شدن سطح خاک و افزایش نسبی میزان نفوذپذیری سطح خاک این اتفاق در تیمارهای مذکور رخ نداد و تیمار شاهد به دلیل دستنخورده بودن و حالت تثبیت شدگی سطح خاک، رواناب بیشتری تولید کرد. بطورکلی بر اساس نتایج حاصل، منطقه پتانسیل استحصال آب باران برای کشت را دارد و تیمار شاهد (خاک طبیعی منطقه) در کوتاه مدت می تواند در تولید رواناب موثرتر از تیمارهای دیگر عمل کند.

کلیدواژه ها:

استحصال آب باران ، جوی و پشته ، بارندگی سامانه ، رواناب ، های سطوح آبگیر