بررسی پایداری شیب سد خاکی تحت شرایط تخلیه سریع در حالت دینامیکی با روش عددی و به کمک ابزار دقیق (مطالعه موردی : سد ساروق تکاب)

سدهای خاکی از جمله مهم ترین و پیچیده ترین سازه های مهندسی می باشند که هزینه های هنگفتی صرف مطالعه و اجرای این پروژه ها می شود. به دلایل فوق الذکر و همچنین وجود حجم عظیم آب پشت این سد و به دلیل خطراتی که ایمن نبودن سد ایجاد می کند می توان گفت عملکرد و پایداری سد و ایمنی آن باید بسیار مورد توجه قرار گیرد، مخصوصا در مواقع بحرانی مثل دوره های سیلاب و خشکسالی که اهمیت موضوع دوچندان می شود. در همین راستا فشار آب منفذی، آنالیز جریان و پایداری شیب های خاکی به منزله تامین ایمنی از مشخصه های کلیدی سدهای خاکی می باشند[ 1] پدیده های خطرناکی که می توانند برای سد مشکل ساز شوند مثل رگاب و ناپایداری شیب، که به مقدار زیادی تحت تاثیر فشار آب منفذی مهار نشده می باشند [ 2] از این رو فشار آب منفذی باید به طور مداوم کنترل شود. برای اندازه گیری تغییرات فشار آب منفذی پیزومترها تجهیزات رایج مورد استفاده می باشند که قرایت آنها می تواند منعکس کننده رفتارهای هیدرولیکی اجزای مختلف سد مثل بدنه، هسته و یا پی باشد. یکی از عواملی که در نوع خود می تواند برای پایداری سد خاکی خطر آفرین باشد و بی توجهی به آن منجر به آسیب دیدگی جدی سد خاکی شود، پدیده تخلیه سریع مخزن است که با ایجاد پتانسیل لغزش در شیب بالادست، زمینه ایجاد شکست در سدهای خاکی را فراهم می سازد.

کلیدواژه ها:

سد خاکی ، تخلیه سریع مخزن ، پایداری سد ، تحلیل دینامیکی