ارزیابی بیلان انرژی و اقتصادی در مزارع کدو آجیلی در شهرستان خوی

چرخه انرژی یکی از مباحث اصلی در اکوسیستم های کشاورزی در نقاط مختلف دنیا است. کدو آجیلی یکی از مهمترین محصولات زراعتی در منطقه خوی می باشد که آشنایی با میزان انرژی ورودی در مزرعه و محاسبه انرژی خروجی در مزرعه در جهت میل به کاهش مصرف و افزایش بهره وری در مزرعه امری مهم می باشد. چنانچه بتوان میزان انرژی های ورودی به مزرعه درقالب شاخص هایی چون سموم، کودهای شیمیایی، انرژی تراکتور و نیروی کارگر را کاهش داد. علاوه برافزایش درآمد خالص کشاورزان گام مهمی درجهت حفظ اکوسیستم مزرعه از آلودگی ها و عوامل مخرب به عمل - خواهد آمد. به همین منظور بیلان انرژی در مزرعه کدو وانرژی نهاده و ستاده در سال زراعی 1388 1387 با تهیه پرسش نامه هایی از کشاورزان در روستاهای مختلف شهرستان خوی انجام گردید و میزان انرژی های ورودی به مزرعه درقالب نهاده های مصرفی و با توجه به ضرایب مخصوص محاسبه گردید. انرژی خروجی نیز در قالب ستاده براساس عملکرد دانه و بر پایه آنالیز ترکیبات شیمیایی و محتوی انرژی آن ها صورت پذیرفت. در این بررسی میزان انرژی نهاده های به کار برده شده 5981297/02 کیلوکالری در هکتار محاسبه شد. در این بین بیشترین انرژی مصرفی در مزرعه کدو به ترتیب کود نیتروژنه با میزان انرژی 2024000 کیلوکالری و آبیاری با انرژی 1252120 کیلوکالری بود و کمترین آن مربوط به بذر کدو بود. میزان انرژی ستاده برابربا 6910800 کیلوکالری بود،تخمین زده شد. میزان راندمان انرژی (نسبت ستاده به نهاده) بر اساس عملکرد دانه 1/15 برآورد شد. پیشنهاد می شود برای کاهش انرژی مصرفی در مزرعه و بالا بردن بیلان انرژی میزان کود نیتروژن مصرفی با روی آوردن به زراعت تناوبی و بهره گیری از بقولات در جهت تثبیت بیولوژیکی ازت و تغییر نوع کودهای شیمیایی مصرفی و استفاده از کودهای شیمیایی گوگرد دار مصرف گردد. استفاده از روش های آبیاری نوین از جمله روش آبیاری بارانی، قطره ای و استفاده از ترکیبات سوپر جاذب و روی آوردن به کود های دامی در جهت حفظ و نگهداری آب و خاک توصیه می شود

کلیدواژه ها:

کدو آجیلی ، انرژی ، ستاده و نهاده ، کارایی انرژی ، شهرستان خوی