نقد دیدگاه مفسران درباره ماهیت نافرمانی حضرت آدم علیه السلام

مفسران با تصور ناسازگاری میان نافرمانی آدم و عصمت وی، آیات مربوط را به شکلهای گوناگون و گاه متضاد تاویل کرده اند. اغلب با پیشفرض پیامبر نبودن وی در بهشت و ناسازگاری عصمت با گناه پیش از نبوت وارد بحث شدهاند. نگارنده با هدف نقد جامع دیدگاه مفسران درباره ماهیت نهی از شجره ممنوعه و نافرمانی آدم ، میکوشد ضمن اثبات تحریمی بودن نهی از شجره ممنوعه، با توجه به شرایط استثنایی آدم در بهشت، این دوره بسیار کوتاه از زندگی او را در مقایسه با دوران پیش از نبوت دیگر پیامبران، یک استثنا معرفی و ناسازگاری میان نافرمانی در بهشت و عصمت در روی زمین را نفی کند. دلایل این استثنا عبارتاند از: برزخبودنی بهشت آدم، عدم ضرورت نبوت و عصمت وی و توقف کوتاهش در آنجا و فقدان هرگونه تجربه عینی درباره دشمنی شیطان و آگاهی تفصیلی بازدارنده درباره پیامدهای نافرمانی خداوند. به سبب همین استثنا بودن،حکام نافرمانی در بهشت را نمیتوان به روی زمین سرایت داد؛ همان گونه که تقسیمات مربوط به اوامر و نواهی برگرفته از ادیان روی زمین مانند مولوی، ارشادی و تنزیه ی، قابل سرایت به بهشت آدم نیست.