کاربرد تحلیل شبکه اجتماعی درآشکارسازی ساختار حکمرانی محلی منابع آب

یکی از مسایل مهمی که همواره در جامعه شناسی مورد توجه بوده ، بررسی الگوی روابط عناصر در سطوح مختلف جامعه است:روابط بین مردم،نهادها،سازمان ها،دولت ها و غیره.تحلیل شبکه اجتماعی با هدف تحلیل این روابط از دهه 1940 در انسان شناسی باب شد و از آن پس جایگاه خاصی در مدیریت منابع طبیعی و در این اواخر در مدیریت منابع آب پیدا نموده است.در این پژوهش، روابط 28 نهاد مرتبط با مدیریت منابع آب زراعی شهرستان رشت با بهره گیری از روش تحلیل شبکه و شاخص های مرکزیت مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج نشان داد که تمرکز زدایی و واگذاری نقش ها ی محوری به سازمانهای تخصصی که زمینه ساز مدیریت مشارکتی منابع آب می باشد اتفاق نیفتاده و در مقابل تمرکز قدرت و اقتدار در مدیریت منابع آب کشاورزی در یک سازمان غیر تخصصی که نقش تسهیل کنندگی و بستر سازی دارد صورت گرفته است. به عبارت دیگر راه حل چالش های روز افزون محدودیت منابع آب کشاورزی در استان نه از طریق توسعه نظام مدیریت مشارکتی و تفویض نقش های محوری به سطوح پایین تر و تخصصی تر بلکه از راه تمرکز قدرت و اقتدار در سازمانهای سیاسی جستجو می شود.یافته مهم دیگر، تاکید بر مفید بودن اما نابسندگی روش تحلیل شبکه اجتماعی در تبیین فرایند و ساختار روابط در نظام اجتماعی-زیستی نظیر مدیریت منابع آب می باشد که پیشنهاد می شود از این روش در ترکیب با سایر روش های کیفی نظیر روش کیو، تحلیل محتوا، تیوری مبنا،مطالعات موردی وغیره برای برای دست یابی به یافته ای کارامد و موثق مورد استفاده قرار گیرد

کلیدواژه ها:

تحلیل شبکه اجتماعی ، ساختار ، حکمرانی ، آب