اهمیت و کارکردهای دیپلماسی اقتصادی در روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران و کشورهای بریکس

یکی از تکنیک های موثر در سیاست خارجی برای تحقق هدف ها و تامین منافع ملی، استفاده از ابزارهای اقتصادی است. و چه در دوران صلح و چه در حالت جنگ، می توانند در تغییر رفتار دولت ها موثر افتند. هم چنین به عقیده برخی رابطه مستقیمی میان قدرت های بزرگ در نظام بین-الملل با اقتصاد برتر وجود دارد و تغییر در وضعیت اقتصادهای بزرگ، نویدبخش جابجایی قدرت در نظام بین الملل است. اگرچه اینطور بنظر می رسد که تاکنون اغلب قدرت های بزرگ و به ویژه آمریکا از حربه اقتصادی در سیاست خارجی خود استفاده کرده اند، اما مطالعه روند توسعه بسیاری از کشورهای موسوم به بریکس (کشورهای روسیه، چین، هند، برزیل و آفریقای جنوبی)نشان می دهد، دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی این کشورها اولویت خاصی دارد. بریکس با تقویت قابلیت های اقتصادی، سیاسی، و جمعیتی خود می توانند قطب های اصلی ساختارچندقطبی در جهان آینده باشند. دیپلماسی اقتصادی به آن بخش از فعالیتهای اقتصادی در روابط خارجی یک دولت اطلاق می شود که بر شناسایی و ایجاد فرصت های اقتصادی، مزیت های جهانی و کسب سهمی در بازارهای صادراتی برای تولید داخلی تاکید دارد. با توجه به نکات ذکرشده، پرسش اساسی که در نوشتار حاضر مطرح می شود عبارتست از اینکه: اهمیت و کارکرد دیپلماسی اقتصادی در روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای بریکس چگونه است بنظرمی رسد با توجه به مسایلی ازقبیل ضرورت رویکرد توسعه ای در کشورهای در حال توسعه، جهانی شدن و افزایش وابستگی متقابل، و غیره، اهمیت دیپلماسی اقتصادی تشدیدگردیده است. و از آنجا که بیشترین هدف بریکس کمک به کشورهای درحال توسعه برای از بین بردن شکاف طبقاتی و مقابله با نظام امپریالیسم جهانی می باشد، اشتراک گفتمانی میان ایران و مجموعه بریکس می توان یافت و اقدامات مشترک در این زمینه به تقویت روند چندجانبه گرایی در نظام بین الملل خواهد انجامید.

کلیدواژه ها:

سیاست خارجی ، دیپلماسی اقتصادی ، بریکس ، جمهوری اسلامی ایران