بررسی حقوقی منزلت رییس جمهور در جمهوری اسلامی ایران با مطالعه تطبیقی رژیم ریاستی ایالات متحده آمریکا و جمهوری آرژانتین

یکی از مباحث مهم در خصوص نظام سیاسی کشورها، پیروی آنها از رژیم ریاستی و پارلمانی است. وجود رژیم ریاستی درکشور معمولا همراه وجود ویژگیهایی در نحوه اداره سیاسی و اداری آن کشور خواهد بود. در جهان امروز، کشور ایالات متحده آمریکا به عنوان مصداق کامل تفکیک مطلق قوا و رژیم ریاستی به شمار میرود. همچنین برخی کشورها نیز مانندآرژانتین، نظام سیاسی خود را منطبق با نظام آمریکا طراحی نموده اند. مساله اصلی این پژوهش این است که معیارهای رژیم ریاستی در دو کشور آمریکا و آرژانتین چیست و آیا در قانون اساسیجمهوری اسلامی ایران، نظام سیاسی این کشور نیز منطبق با این نظام، طراحی شده است با بررسیهای انجام شده این نتیجهبه دست آمد که علاوه بر شرایط شکلی انتخابات که در قانون اساسی ایران دارای سختگیری بیشتر و همراه نظارت، توجه بیشتر به آرای مردم میباشد در خصوص اختیارات و مسوولیتها نیز باید گفت، در آمریکا رییس جمهور تنها دارایمسوولیت کیفری است که در برابر مجلس محاکمه میگردد اما در آرژانتین رییس جمهور دارای مسوولیت سیاسی و کیفری و در ایران علاوه بر مسوولیت سیاسی رییس جمهور در برابر مجلس، وی مسوولیت کیفری و مالی به نحو وسیعی در برابر قوهقضاییه وجود دارد. وجود اختیاراتی مانند حق وتوی تعلیقی، حق انحلال پارلمان، صدور فرامین اجرایی، حق عفو و ... در حوزه تقنین و قضا درکشورهای آمریکا و آرژانتین علاوه بر اختیارات وسیع در حوزه اجرایی د حالی است که در ایران، با پذیرش نظام ولایت فقیه و تقسیم وظایف اجرایی میان رهبری و ریاست جمهوری، لزوم کسب رای اعتماد از مجلس، وجود قدرت مجلس در سوال و استیضاح از وزرا، نداشتن حق انحلال مجلس، لزوم امضای قوانین مصوب مجلس و ... نمیتوان رییس جمهور را دارای اختیارات نامحدود و رژیم ایران را رژیم ریاستی فرض نمود.

کلیدواژه ها:

رییس جمهور ، ایران ، آرژانتین ، ایالات متحده آمریکا ، رژیم ریاستی