بررسی رابطه بین فرآیندهای هیدرولوژیک بارش، تبخیر و جریان رودخانه با استفاده از مدلسری های زمانی خطی (مطالعه موردی: حوضه های غرب دریاچه ارومیه)

فرآیندهای طبیعی کنترل کننده منابع آب نقش مهمی در کنترل مدیریت منابع آب دارند. برای درک رابطه بین این فرآیندها و نحوه اثرگذاری آنها بر یکدیگر لازم است که مدل سازی و شبیه سازی تک تک این فرآیندها با دید جامع صورت گیرد. در تحقیق حاضر رابطه بین فرآیندهای هیدرولوژیک بارش، تبخیر و جریان رودخانه با نگرش بر رابطه بین مولفه های سری های زمانی و رابطه بین مدل های منتخب، در حوضه های غرب دریاچه ارومیه با استفاده از تحلیل سری های زمانی در مقیاس ماهانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دهنده ارتباط بین مولفه ی روند سری های زمانی این فرآیندها با یکدیگر است. در حوضه نازلوچای رابطه مستقیم روند بارش و جریان رودخانه مشاهده شد. هم چنین در رابطه با مدل های منتخب، در حوضه های زولاچای، نازلوچای و شهرچای که بارش از مدل خود ظهم بسته تبعیت میکند، دبی نیز رفتار خودهمبسته نشان داد. درحالی که در حوضه ی باراندوزچای که بارش از مدل میانگین متحرک پیروی می کند بخش میانگین متحرک در مدل دبی نیز مشاهده گردید. در نتیجه با مدل سازی همزمان پارامترهای مختلف هیدرولوژیک میتوان انتخاب مدل را بهبود بخشید. علاوه بر آن مشاهده شد که در حوضه های اقلیمی مشابه، فرآیندهای هیدرولو ژیک از مدل های مشابه پیروی نمودند.

کلیدواژه ها:

ایستایی ، روند ، مدل ARMA ، مولفه های چرخه آبی