بررسی اثر ترکیبات آللوشیمیایی جو زراعی (Hordeum vulgare L.)بر جوانه زنی، رشد گیاهچه و فعالیت برخی آنزیم های گیاهچه سلمه تره (Chenopodium album L.)

این پژوهش به منظور بررسی اثر مواد آللوشیمیایی جو بر جوانه زنی و فعالیت آنزیمی گیاهچه سلمه تره در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. مواد آللوشیمیایی استخراج شده از عصاره جو شامل ترکیبات فنلی و آلکالوییدهای آتروپین، استریکنین و کویینین بودند. نتایج آزمایش نشان داد که آلکالوییدهای آتروپین و استریکنین جو بیشترین اثر منفی را بر درصد و سرعت جوانه زنی، وزن تر، فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و آلفاآمیلاز گیاهچه سلمه تره داشتند. این ترکیبات باعث افزایش تخریب غشای سلولی و غلظت مالون دی آلدهید در بافت گیاهچه گیاه هدف نیز شدند. بیشترین غلظت مالون دی آلدهید گیاهچه سلمه تره در تیمار استریکنین، 0/076 نانومول بر گرم وزن تر گیاهچه بود. بیشترین فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز (به ترتیب 6/3 و 17/1 میلی گرم جذب در 60 ثانیه) و آنزیم آلفاآمیلاز (9 نانو مول بر بذر بر دقیقه) پس از شاهد در تیمار کونییین مشاهده شد که نشان دهنده اثر کمتر این آلکالویید بر گیاه هدف در مقایسه با سایر ترکیبات بود. اثر ترکیبات فنلی و آلکالوییدی بر فعالیت آنزیم کاتالاز بیشتر از پراکسیداز و آلفاآمیلاز بود. به طور کلی، مواد آللوشیمیایی موجود در اندام های هوایی جو اثر بازدارندگی معنی داری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه های سلمه تره داشتند و در بین تیمارهای مورد آزمایش، آلکالویید آتروپین و استریکنین و فنل بیشترین اثر تخریبی را به خود اختصاص دادند.

کلیدواژه ها:

آلفاآمیلاز ، آلکالویید ، آللوشیمیایی ، دگرآسیبی ، فنل ، مالون دی آلدهید