حکمرانی خوب و مدیریت آب

ناکامی سیاس تهای گذشته مدیریت آب تحت فشارهای توسعه، موجب شده تا حرکتی اصلاحی برای بازنگری و آسی بشناسی رفتار گذشته، و یافتن را ههایی برای افزایش کارایی مدیریت آب کشور آغاز گردد. باور عمومی آن است که بحران موجود آب )بحران کمیابی آب( نتیجهحکمرانی نامناسب است. بر اساس اجماع پدید آمده: مدیریت ی کتنه)م نآهنگی( ناکارا است؛ و باید به جای آن مدیریت مشارکتی )ه مآهنگی( مستقر گردد . به همین دلیل، امروزه اصلاح حکمرانی آب بحثی جدی و مطرح در عرصه مدیریت آب شده است. اهمیت آب در جای- جای زندگی بشر و نقش ویژه آن در توسعه مناطق خشک بر کسی پوشیده نیست. اما برای دریافت ضرورت و اهمیت اصلاح حکمرانی آب ، بهتر است ابتدا مفهوم حکمرانی خوب معرفی گردد. هرچند کاربرد اصطلاح حکمرانی ) governance ( دارای سابقه تاریخی است، اما کاربرد نوپدید آن )از اوایل دهه 1980 میلادی( با منظور خاص بوده و بیانگر دیدگا ههای بسیار تعیین کنند های در مدیریت توسعه است. در واقع، این اصطلاح برای فاصل هگذاری میان فعل )حکمرانی: governance ( از فاعل آن )دولت: government ( وضع شده و حکمرانی را فراتر از دولت )و حتی حکومت( مورد نظر قرار داده است. در این رویکرد، نقش دولت و حکومت در جامعه متعادل شده و به نقش مردم و نهادهای مردمی نیز توجه شده است. دولت یا حکومت را م یتوان از دو منظر جداگانه تعریف کرد: ب هعنوان نهاد و یا به عنوان فرآیند. از منظر نهادی، دولت یا حکومت مجموع هایاز سازما نها و موسسات )تشکیلات، وزارتخانه، ...( و نیز افرادی که آنها را هدایت و اداره م یکنند است. اما از منظر فرآیندی، منظور از دولت و حکومت همان عمل یا روش حکوم تکردن است. تعریف اخیر بسیارمشابه تعریفی است که از حکمرانی ارایه م یدهند: عمل، روش و یاوظیفه حکوم تکردن، نفوذ و کنترل . اما امروزه صاح بنظران با ارایه تعاریف دیگری از مدیریت و حکمرانی، آن را گسترد هتر تصور کرده و صرفا شامل دولت و نهادهای دولتی نم یدانند. حکمرانی خوب، رویکردی است که در نتیجه ناکامی سیاس تهای دولت رفاه و اقتصاد لیبرال از اواخر دهه 1980 میلادی به بعد، شکل گرفت. این رویکرد یا نظریه، با تشویق کشورهای در حال توسعه برای خصوص یسازی، مقررات زدایی و سایر اصلاحاتی که عمدتا رویکرد اقتصادی داشتند ادامه یافت. در حال حاضر، حکمرانی خوب، نظری هایاست که فقط رویکرد اقتصادی ندارد و در آن بر ارایه خدمات عمومی کارآمد ، نظام قضایی قابل اعتماد و نظام اداری پاسخگو نیز تاکید م یشود. بانک جهانی در سال 1989 گزارش سالانه خود را به حکمرانیخوب اختصاص داد. ه مچنین، حکمرانی خوب در اعلامیه هزاره ملل متحد، شرط اساسی دستیابی به اهداف توسعه هزاره سوم بیان شده است