تحلیل مبانی فقھی حکم غیابی در ماده 303 آیین دادرسی مدنی

طبق ماده 313 قانون آیین دادرسی حکم دادگاه حضوری است مگر اینکه مدعی علیه غایب باشد. فقها در مفهوم غایب اختلاف نظر دارند اما متفقا در باب قضا با استناد به ادله ی عقلی و نقلی حکم به جواز حکم غیابی داده اند. در مورد جواز حکم غیابی، مشکل، صحت استناد به برخی از ادله و نحوه استدلال به آنهاست. تمام فقهای شیعه و فقهای عامه به جز ابو حنیفه ، قایل به صحت حکم غیابی هستند. این گروه به عموم نص قرآن ، اطلاق ادله بینه، نفی ضرر، اجماع و برخی از روایات استناد نموده اند. در مقابل ادله ای که برای عدم صحت حکم غیابی اقامه شده ، دفع ضرر و تعدادی از روایات است که تمامی آنها بررسی می شود. متتبع در این پژوهش سعی دارد ادله طرفین را با توجه به قایلین و نحوه استدلال هر یک از آنها بررسی کند تا به ادله اصلی و صحیح حکم غیابی دست یابد.

کلیدواژه ها:

حکم غیابی ، مفهوم غایب ، اطلاق ادله حجیت بینه ، دفع ضرر از غایب ماده 303 آیین دادرسی مدنی