ارزیابی میزان تلفات آب در کانال های انتقال آب در کشورهای درحال توسعه

یکی از سیستم های پرکاربرد در انتقال آب از منطقه ای به منطقه دیگر برای مصارف مختلف در کشورهای در حال توسعه، استفاده از سیستم کانال های باز است. در انتقال آب بوسیله کانال های باز، کنترل تلفات آب از جداره های کانال اهمیت دارد. یکی از راه های جلوگیری از اتلاف منابع آب و سرمایه گذاری انجام شده در آن، کنترل تلفات در مسیر انتقال و توزیع آب تا محل مصرف می باشد، برای کنترل تلفات از مصالح مختلفی جهت پوشش کانال های آبیاری استفاده می گردد. ضروری است در مناطق مختلف انواع مصالح مورد ارزیابی قرار گرفته و پوشش بهینه از نظر دوام و توجیه اقتصادی انتخاب گردد. در این مقاله، میزان تلفات انتقال آب در کانال های دارای پوشش و بدون پوشش در پاکستان، هند و ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که در کشور پاکستان، تقریبا 5/43% اتلاف آب در آبراهه های دارای پوشش و 66% تلفات در آبراهه های بدون پوشش و در کشور هند، 11% اتلاف آب در آبراهه های دارای پوشش و بین 20% تا 25% در آبراهه های بدون پوشش رخ می دهد که این نتایج حاکی از این است که تلفات انتقال آب در سیستم آبیاری پاکستان بالا است. تلفات آب کانال های انتقال آب در ترکیه و مصر نیز در این مطالعه به منظور مقایسه شرح داده شده است که برا اساس آن اتلاف آب در کانال های دارای پوشش و بدون پوشش در مصر به ترتیب 13% و 20% است درحالی که در ترکیه به ترتیب 10% و 27% می باشد. بر اساس تحقیق صورت گرفته در استان همدان کشور ایران، نتیجه این را نشان می هد که تحت شرایط اقلیم سرد منطقه، کانال های بدون پوشش دارای تلفات نشت آب 39/2 مترمکعب برمترمربع بر روز می باشد، درحالی که مقدار این پارامتر پس از اجرای پوشش بتنی معادل 74/1 مترمکعب برمترمربع بر روز تعیین شده است. بنابراین پوشش با کیفیت خوب و نگهداری مناسب کانال های انتقال آب برای مدیریت آب، لازم و موثر است.

کلیدواژه ها:

تلفات نشت ، انتقال آب ، پوشش کانال ، مدیریت منابع آب