ظرفیت های چند منظوره سازی فضای های زیرزمینی در راستای پدافند غیرعامل و توسعه پایدار شهری

افزایش روند شهرنشینی و کمبود فضاهای سطحی، موجب توجه هرچه بیشتر به فضاهای زیر زمینی جهت ایجاد و ساخت مواردی چون خطوط ارتباطی جاده ای و ریلی، تجهیز و توسعه خدمات قطارهای درون شهری (مترو) و ایستگاه ها و قرارگاه های پشتیبابی، پناهگاه های اضطراری در برابر خطرات نظامی و امنیتی هوایی و محیطی، پارکینگ وسایل نقلیه، خدمات درمانی و اورژانسی، محل های خرده فروشی و انجام تجارت، ایستگاه های خدمات شهری نظیر تاسیسات تصفیه فاضلاب و خطوط تقویت برق شهری، مراکز ورزشی و هنری و موزه های فرهنگی، کارگاه های بازیافت زباله و غیره گردیده است.در این راستا و در بخش تجهیز و توسعه خدمات قطارهای درون شهری و ایستگاه ها و قرارگاه های پشتیبابی، آنچه کمتر مورد توجه قرار گرفته شده، بهره برداری بهینه از شفت ها و رمپ های دو سمت محل ایجاد تونل های مترو بعنوان یک فضایی که تاکنون غالبا بطور موقت و تنها جهت انجام حفاری بدان نگریسته می شد، بوده است. این فضاها تا امروز پس از اتمام مراحل عمرانی و ساخت تونل ها و ایستگاه های مترو بصورت بلااستفاده قرار می گرفتند و یا دوباره توسط نخاله های ساخت پر و دفن می شدند. در این مقاله به بررسی هر یک از موارد ذکر شده قابل ایجاد در فضاهای زیر زمینی و شفت ها پرداخته می شود و الزامات، محدودیت ها، مزایا و معایب هر یک جهت شناخت و بهره بندی بهینه در راستای پدافند غیرعامل و توسعه پایدار شهری ارایه می گردد.

کلیدواژه ها:

فضاهای زیرزمینی ، پدافند غیرعامل ، توسعه پایدار ، شفت