آیین جوانمردی و منشهای پهلوانی با رویکرد به شاهنامه فردوسی و فتوت نامه سلطانی

فتوت، در مفهوم جوانی، جوانمردی، بزرگواری و دستگیری از نیازمندان و دراصطلاح، یک جریان اجتماعی و انساندوستانه است که با آداب و رسومی خاص در ایران پیش از اسلام رواج داشته سپس همانند تصوف و دیگرفرقه های اجتماعی در دوره اسلامی سیر تکاملی پیش گرفته وتا امروز به شیوههای گوناگون در شوون مختلف سیاسی، اجتماعی ایران زمین تجلی کرده است. این پژوهش به روش تاریخی و با مراجعه به اسناد و مدارک معتبر کتابخانهای، به چگونگی تحول آیین فتوت در فتوتنامه سلطانی پرداخته سپس ظهور و بروز آن را به عنوان منشهای پهلوانی در شاهنامه فردوسی بررسی نموده است. فتیان، جوانمردان، شطاران، عیاران و پهلوانان ، همواره در بستر تاریخ کهنسال ایران، با اهداف والای خود یاریگر بیچارگان و تهیدستان بوده، که به آنان در برخی از مقاطع تاریخی ، رسالت جوانمردی خویش را در مبارزه با ستمگران می دانستهاند. از آنجا که فتیان و پهلوانان به مولا علی (ع) اقتدا میکردند، از صفات برجستهی آن پیشوای مسلمانان و جوانمردان پیروی کرده، به حکم لا فتی ال ا علی ، شیو ه ساده زیستی، راستی، درستکاری، دادگستری و ستم سوزی را برگزیدند. داستانهای شاهنامه فردوسی سرشاراز گزارشهای جوانمردی پهلوانان و نبردآنان بادشمنان اهریمنی می باشد. در شاهنام هفردوسی نیز پهلوانان و جوانمردان و برخی پادشاهان با پیروی از منشهای پهلوانی و آیین جوانمردی از پهلوانانی چون رستم جهان پهلوان پیروی میکردند و همواره دشمن ستمگران و یاور ستم دیدگان بودند.

کلیدواژه ها:

فتوتنامه سلطانی ، شاهنامه فردوسی ، فتوت ، جوانمردان ، پهلوانان