بررسی تاثیر صادرات و جریان های سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر شاخص عملکرد محیط زیست (در منتخبی از کشورهای در حال توسعه)

در دهه های اخیر مسایل زیست محیطی از جنبه های مختلف مورد توجه قرار گرفته و نشستهای گسترده ای در نقاط مختلف جهان جهت بررسی این موضوع انجام گرفته است.عمده این نگرانی ها با شروع جریان آزادسازی تجاری و گسترش تجارت آغاز شد. در جهان رو به توسعه امروزی رشد اقتصادی هدف اصلی و پایه ای کشورها محسوب می شود و تجارت نیز عاملی اساسی در نیل به این مقصود است.تجارت بین الملل از یک سو ازکانال سرمایه گذاری مستقیم خارجی و صادرات, با انتقال تکنولوژی همراه با بهبود شیوه های مدیریت موجب تقویت صادرات و رشد اقتصادی بسیاری از کشورها شده است. از سوی دیگر اثرات زیست محیطی همراه با رشد اقتصادی و اثرات منفی آن بر پایداری محیط زیست موجب افزایش نگرانیهای زیست محیطی شده است. همچنین به نظر می رسد ساختار سیاسی و اقتصادی کشورها نیز میتواند بر کیفیت محیط زیست کشور اثر بگذارد. مطالعه پیش رو به تجزیه و تحلیل روابط جریان های سرمایه گذاری مستقیم خارجی وصادرات کالا و خدمات در کنار برخی متغیرهای سیاسی و اقتصادی اثرگذار بر پایداری محیط زیست با شاخص عملکرد محیط زیست در مجموعه ای از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه با سطوح درامدی مختلف پرداخته است. این تحقیق نتایج برآورد الگوی پانل دیتا با استقاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته(GMM) در دوره 2006_2014 را نشان می دهد که صادرات کالا و جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی تاثیر منفی و صادرات خدمات و جریان خروجی سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر مثبت بر پایداری زیست محیطی کشورهای مورد وطالعه داشته است. علاوه بر این نتایج بیانگر تایید نظریه کوزنتس با وجود متغیرهای سیاسی و تجاری است و این نتایج میتواند از نقطه نظر انتخاب سیاستهای تجاری برای برنامه ریزان اقتصادی و سیاسی کشورها مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

International Trade ، Political Variable ، Environmental Quality ، HDI ، Democracy. JEL Classification: F18 ، F21 ، Q56 ، K42 ، O15 ، P16 ، C2