بازخوانی داستان جمشید بر پایه روابط گفتمان های مهری-زردشتی

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 550

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLSS-48-3_002

تاریخ نمایه سازی: 8 شهریور 1396

چکیده مقاله:

جمشید تنها شخصیت اساطیری است که در شاهنامه دارای دو دوره زندگی کاملا متفاوت است: در دوره نخست زندگی اش با پاک دینی و شکوه تمام ظاهر می شود و در دوره دوم نیز گرفتار سقوط معنوی و مادی می گردد. بررسی متون اوستایی و پهلوی در مقام منابع مستقیم یا غیرمستقیم روایات شاهنامه نیز حاکی از تناقضات و سردرگمی این متون درباره شخصیت جمشید است. مقاله پیش رو درصدد است ضمن اثبات تعلق جمشید به آیین مهری و واسازی روایات زردشتی، به برجسته سازی تناقضات موجود در این روایات و آشکار کردن نیروهای هم ستیز بپردازد و نقش مناسبات ایدیولوژیک و روابط دو گفتمان مهری و زردشتی را در صورت بندی این داستان تحلیل کند. از این منظر، تناقضات موجود درباره جمشید بیش از هر چیز ریشه در روابط متغیر سنت زردشتی با سنت مهری دارد؛ بدین معنا که جمشید نیز همانند بسیاری از عناصر کانونی آیین مهری ابتدا مشمول طرد و انکار گفتمان زردشتی واقع می گردد اما بعدها در اثر چرخش های ایدیولوژیک این گفتمان، در آن جذب می شود. رابطه تقابلی- تعاملی گفتمان های زردشتی و مهری در خصوص جمشید، در صورت بندی نهایی این داستان در شاهنامه و بالطبع در روایات زردشتی آشکار است.

نویسندگان

علیرضا قاسمی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان

علیرضا نیکویی

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان

رضا چراغی

استادیارزبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان