ارزیابی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات مورفولوژیک ژرم پلاسم های نخود کابلی و دسی

آگاهی از روابط بین صفات زراعی با عملکرد اقتصادی، از اهمیت زیادی در تحقیقات بهزراعی و بهنژادی برخورداراست. بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی و شناسایی اجزای عملکرد، 568ژرمپلاسم نخود کابلی و 390ژرمپلاسم نخود دسی موجود در کلکسیون حبوبات دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران،کرج در سال زراعی 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده،در قالب طرح آگمنت بهطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی در این تحقیق، شامل تعداد روز تا 50درصد گلدهی، وزن100دانه، ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه درغلاف، تعداد شاخه اصلی و عملکرد دانهبودند. نتایج حاصل از بررسی همبستگیهای فنوتیپی و رگرسیون گامبهگام نشان داد که در هر دو تیپ کابلی و دسی، تعداد غلاف در بوته، وزن100دانه و ارتفاع گیاه، ازجمله صفات مهم و موثر بر روی عملکرد میباشند. از طرف دیگر، تجزیهعلیت نشان داد که تعداد غلاف در بوته، بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه در هر دو تیپ دارد. بر اساس تجزیه به مولفههای اصلی با استفاده از هفت صفت زراعی، در هر دو تیپ، سه مولفه اصلی انتخاب شدند که در مجموع در ژنوتیپهای تیپ کابلی 3/61درصد و در ژنوتیپهای تیپ دسی 5/66درصد از تنوع کل را توجیه کردند و در هر دو تیپ،مولفههای اول و دوم بهعنوان مولفههای عملکرد و اجزای عملکرد و مولفه سوم، به عنوان مولفه فنولوژیک معرفی شدند. گروهبندی ژنوتیپها در هر دو تیپ دسی و کابلی، براساس صفات مورد بررسی با استفاده از تجزیه خوشهای بهروش Ward انجام شد که بر این اساس، ژنوتیپهای مورد بررسی در هر دو تیپ در چهار کلاستر، گروهبندی شدند.

کلیدواژه ها:

تجزیه به مولفههای اصلی ، تجزیه کلاستر ، رگرسیون گامبهگام ، همبستگی