بررسی پدیده یخ زدگی - ذوب برف، در پیدایش رسوبات واریزه ای (مطالعه موردی: شهرستان سمیرم)

جریان واریزه ای ،یکی از بلایای طبیعی مهم به شمار می آید. این پدیده ، جدای از بلایایی از قبیل سیل و یا زمین لغزش بوده و در مطالعات علمی ایران نیز کمتر مورد توجه قرار گرفته است و در مسیر عبوری خود ، باعث ایجاد خسارات فراوانی به خطوط ارتباطی، تاسیسات، زمین های کشاورزی ، منازل مسکونی ، وسایل نقلیه و ... می شود . از مهمترین دلایل خطرناک بودن این پدیده این است که معمولا بدون هشدار قبلی و به صورت ناگهانی به وقوع می پیوندد . یکی از دلایل این پدیده در مناطق با پوشش برف و یخ، فرآیندیخ زدگی-ذوب می باشد. پدیده یخ زدگی و سپس ذوب ، یکی از فرآیندهای معمول در مناطق سردسیر و کوهستانی می باشد که به طور متداول روی می دهد. این فرآیند بر برخی از خصوصیات فیزیکی خاک از قبیل نفوذ پذیری، پایداری ذرات خاک، مقاومت برشی و کششی و هدایت هیدرولیکی آب تاثیر گذار می باشد و در نهایت با تخریب ساختار خاک ،باعث تولید واریزه می شود. شهرستان سمیرم ، به واسطه ارتفاع زیاد از سطح دریا از ، سردترین مناطق ایران محسوب می شود که همواره دارای پوشش های برفی و مسایل پیرامون آن می باشد. در این شهرستان ، علیرغم فعالیت های انجام شده در خصوص حفاظت خاک و کنترل رسوب ، همواره رسوبات واریزه ای در مناطق متعدد مشاهد می شود. تحقیقات در این شهرستان نشان داد که یکی از مهمترین دلایل پیدایش رسویات واریزه ای در این شهرستان ، رخ دادن فرآیند یخ زدگی – ذوب در لایه های برف در مناطق مختلف این شهرستان می باشد که با تخریب ساختار خاک و تولید واریزه های سنگی ، مشکلات متعددی درجاده ها و را ههای عبوری و زمین های کشاورزی پایین دست در این شهرستان باعث شده است. در تحقیق حاضر، سعی شده است که به بررسی عملکرد پدیده یخ زدگی – ذوب لایه های برف بر تولید واریزه ها در این شهرستان پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

جریان واریزه ای ، یخ زدگی ، ذوب ، رسوب ، سمیرم