ارتباط مراحل فنولوژیکی با عملکرد دانه ارقام گندم (.L aestivum Triticum )در شرایط متفاوت محیطی

هدف از این مطالعه توصیف اثرات تاخیر در کاشت و تاثیر آن بر عملکرد ارقام در شرایط مزرعه با توجه به مراحل فنولوژیکی بود. به منظور بررسی ارتباط مراحل فنولوژیکی با عملکرد دانه گندم در شرایط متفاوت محیطی آزمایشی بصورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار رقم گندم (بکراسروشن، پیشتاز، چمران و مهدوی) و چهار تاریخکاشت (اول آبان، 25 آبان، 20 آذر و 15 دی) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سبزوار در سال های 1389-1390 و 1391-1390 اجرا شد. نتایج نشان داد که در سال او لروز از پنجهزنی تا طویل شدن ساقه با تاخیر در کاشت (از 25 آبان تا 15 دی) 85 روز کاهش یافت. روز از پنجهزنی تا طویل شدن ساقه در تاریخ کاشت های اول و دوم به ترتیب 111 و 99 روز طول کشید و چون پنجه زنی تاریخ کاشت چهارم بعد از رفع یخبندان بود، طول دوره پنجه زنی تا طویل شدن ساقه 15 روز طول کشید. در سال دوم با تاخیر در کاشت دوره پنجه زنی تا طویل شدن ساقه تاریخ کاشت های اول تا چهارم به ترتیب ، 71، 23 و 17 17 روز طول کشید و همبستگی منفی معنی داری ( - 0/55 ( با عملکرد و تعداد دانه در واحد سطح داشت که نشان داد. تشخیص تفاوت روز تا مراحل فنولوژیکی از موارد مهم در ارتباط با عملکرد و از فرصت های اافزایش آن می باشد. هر چه طول دوره پنجه زنی (به علت یخبندان تعدادی از پنجه ها از بین رفت و تعداد سنبله در واحد سطح کاهش یافت) افزایش یافت عملکرد و جزی اصلی آن تعداد دانه در واحد سطح کاهش یافت. همبستگی مثبت بالا بین عملکرد و اجزای آن با روز از آبستنی تا گرده افشانی( 0/75 ( مشاهده شد که در نهایت تعداد دانه بیشتری تشکیل شده و عملکرد افزایش یافت.

کلیدواژه ها:

آبستنی ، پنجه زنی ، تعداد دانه ، طویل شدن ساقه ، گرده افشانی